تشريفات فروش مال موقوف در فقه مقارن و حقوق موضوعه

the formalities of religious endowment (Vaghf) in the different Feqeh of Islam’s sects

وقف، عبارت است از حبس عين مال و تسبيل منفعت. يكي از اصول مهم حاكم بر وقف، اصل عدم انتقال ملكيت عين موقوفه است، ليكن بر اين اصل استثناياتي وارد شده است. فقها فروش اموال موقوفه را زماني كه استفاده از آن، ديگر به آن صورت ممكن نبوده يا موجب نزاع و جدال گشته و يا غرض واقف را به صورت موجود تامين نمي‌نمايد، جايز دانسته‌اند و معتقدند كه با جايگزين و تبديل كردن يا فروش آن، هم هدف واقف بهتر تامين شده و از تضييع آن جلوگيري به عمل آمده و هم امكان استفاده بهتر از آن فراهم مي‌شود. اكنون بايد دانست كه آيا فروش اموال موقوفه نيازمند تشريفات خاصي است؟ در اوقاف عام و خاصي كه داراي متولي مي‌باشند، مسايل و مصالح موقوفه در حيطه اختيارات و وظايف مديران و متوليان آنها بوده و متصدّي فروش را متولي موقوفه دانسته‌اند، ليكن در اوقاف فاقد متولي، اين وظيفه به حاكم اسلامي محول شده است، كه در حالتهاي جواز فروش، متوليان اموال موقوفه هم براساس قول فقها و هم بنا بر قوانين موضوعه، مي‌بايست آن را از طريق مزايده و با استفاده از شيوه‌هاي مناسب و مقتضي، همچون اعلان عمومي در مساجد و درج و انتشار آگهي مزايده در روزنامه‌هاي محلي و با نظارت سازمان حج و اوقاف و ملاحظه غرض واقف، به فروش برسانند.

Vaghf means imprisoning the property and acquiring profits. One of the most important principals in Vaghf is not to transfer the property. However there are exceptions for this principal. Foqaha allow selling these properties if the usage of the property is change or if there are argues for the property. They believe that with these condition the aim of Vaghf become well and the property dosen’t become wasted. In this case a question would rise in mind are there formalities for selling the Vaghf properties? The aim of this article is to answer to this question.