تعيين كيفيت و كميت روغن دو رقم زيتون (زرد و دزفول) در دو منطقه آب و هوايي استان فارس

Determination of Quality and Quantity of Olive Oil from Zard and Dezful Cultivars in two Climatic Regions in Fars Province, Iran

نوع و درصد تركيبات اسيدهاي چرب روغن زيتون از عوامل مهم تعيين كننده ارزش كيفي و اقتصادي اين روغن محسوب مي-شود. تركيب روغن زيتون در ارقام و شرايط مختلف كاشت متفاوت است. با توجه به اينكه استان فارس از مناطق مستعد كشت زيتون به شمار مي آيد؛ اين پژوهش با هدف بررسي ويژگي هاي دو رقم اميد بخش زيتون (زرد و دزفول) شهرهاي شيراز و كازرون اجرا شد. نمونه هاي دو رقم زيتون زرد و دزفول از دو شهر شيراز و كازرون تهيه و صفات ميوه شامل وزن، حجم، طول و قطر ميوه و هسته و نسبت وزن گوشت به هسته و همچنين تعيين درصد روغن و تركيب اسيدهاي چرب توسط كروماتوگرافي گازي اندازه گيري شد. نتايج حاصل از اين آزمايش نشان مي دهد كه، از نظر شاخص هاي فيزيكي تفاوت معني-داري بين دو رقم زرد و دزفول، جز در طول هسته كه در رقم دزفول بيشتر است وجود ندارد. در بين دو منطقه كاشت، طول ميوه و نسبت وزني گوشت به هسته در شيراز بالاتر از طول ميوه و نسبت وزني گوشت به هسته كازرون است. در بين دو رقم زيتون، ميزان اسيدهاي اولييك، اسيد استياريك و اسيد آراشيديك در رقم زرد بالاتر است تا در رقم دزفول و ميزان اسيد پالميتيك، اسيد لينولييك و اسيد پالميتولييك در رقم دزفول بيشتر است تا در رقم زرد. در بين مناطق كاشت نيز درصد روغن و ميزان اسيد اولييك در شيراز بالاتر از درصد روغن و ميزان اسيد اولييك در زيتون منطقه كازرون است و ميزان لينولييك اسيد، پالميتيك، اسيد پالميتولييك و اسيد آراشيديك در كازرون بيشتر است تا در شيراز. به طور كلي روغن زيتون رقم زرد شيراز داراي بالاترين سطح اسيد اولييك و پايين ترين ميزان اسيد لينولييك است كه از لحاظ كيفي ممتاز تلقي مي شود.

Knowledge of the attributes of a cultivar is important to selection of the appropriate cultivar for modern olive culture. These include productivity, resistance to pests and natural conditions, high oil content, oil quality, size and shape of fruit, and high proportion of meat to core. The type and amount of fatty acid in olive oil determines its quality and the economic value of the oil. The composition of olive is significantly affected by the cultivar and climatic conditions. The present study determined the physical and chemical characteristics of olive and olive oil extracted from two Iranian varieties of olive (Zard and Dezful), bothgrown in the regions of Shiraz and Kazeroon, two major olive producing areas in Fars province. After determining the physical characteristics of the fruit, the olive oil was mechanically extracted. Physical characteristics of the fruit (weight, density, length, diameter of fruit and core, and meat-to-core ratio) were recorded. The fatty acid composition of the oil was determined by gas chromatography. The results showed that the physical and chemical properties of both cultivars were in accordance with national and international standards. The Dezful cultivar showed a longer length of core, but there were no significant differences between cultivars for other physical characteristics. The length of fruit in Shiraz and the meat-to-core ratio was higher than offruit in Kazeroon. There was no significant differencesbetween areas for the other physical characteristics. The biochemical indicators between cultivars indicated that the oleic, stearic, and arachidic acid content of the Zard cultivar was higher than for the Dezful cultivar and the palmitic, palmitoleic, and linoleic acid content of the Dezful was higher than the Zard. There was a positive correlation between oleic acid content and temperature. Shiraz olives had the highest oil and oleic acid contents and the linoleic acid, palmitic, and palmitoleic acid content ofKazeroon oliveswere higher. The Zard cultivar in Shiraz had the highest oleic acid content.The superior quality of the Zard cultivar in Shiraz, which had the highest oleic acid content (74.2%) and lowest linoleic acid content, recommends it as the best variety. These results indicate that the quality of the olive oil depends both on the olive cultivar and the geographical location.