ارزيابي سه نوع پوشش-زهكش ژيوكمپوزيت در يك مدل آزمايشگاهي

Evaluation of Three Geocomposite Envelope-Drains in an Experimental Model

در دهه اخير استفاده از انواع مواد ژيوسنتتيك با اهداف گوناگون در پروژه‌هاي آبياري و زهكشي، به دليل مزاياي نسبي آن‌ها گسترش يافته است. در پروژه‌هاي زهكشي نيز استفاده از ژيوتكستايل‌ و PLM به جاي پوشش دانه‌اي مورد توجه قرار گرفته است. اين پژوهش به منظور بررسي كارايي پوشش- زهكش هاي ژيوكمپوزيت به عنوان زهكشي جديد در كاهش سطح آب زيرزميني انجام شد. به منظور شبيه سازي شرايط حدي در آزمايشگاه، از يك مخزن آب و خاك (حاوي ماسه)، استفاده گرديد. سه پوشش-زهكش با پوشش هاي ژيوتكستايل متفاوت، زهكش لوله‌اي با پوشش دانه‌اي، زهكش لوله اي با پوشش ژيوتكستايل و PLM از نوع PP450 در اين شرايط مورد آزمايش قرار گرفتند. سطح تماس با خاك در پوشش-زهكش ها و زهكش لوله اي باهم برابر بود. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد كه عملكرد پوشش-زهكش ها در تخليه آب مازاد خاك و كاهش سطح ايستابي، در اكثر بارهاي آبي تقريباً نزديك به زهكش دانه اي بود، به گونه‌اي كه در بار آبي 110 سانتي متر و در مركز زهكش، افت پروفيل سطح آب در پوشش-زهكش هاي ژيوكمپوزيت 3/14 درصد كمتر از زهكش با پوشش دانه اي بود. با افزايش فاصله افقي نسبت به زهكش، افت در پوشش-زهكش ها 9/8 درصد كمتر از زهكش با پوشش دانه اي شد.

Recently, use of synthetic materials has increased in irrigation and drainage projects due to their environmental advantages. Also, use of geotextile and PLM has been considered in drainage projects instead of granular envelopes. This study was conducted to evaluate the efficiency of geocomposite envelope-drain to reduce water-table levels. To simulate natural conditions of a drained land in the laboratory, a soil and sand tank was used that simulated part of a drainage trench in addition to adjusting the height of water table. Three envelope-drains with different geotextile envelope and drainage pipes with granular and PLM (PP450 type) envelopes were tested. In this study, the perimeter of drainage pipe and envelope-drains was equal. The results of this study showed that the performance of envelope-drain in draining excess soil water and lowering water table was similar to the drainage pipe with granular envelope. Under hydraulic head of 110 cm, in the center of the drain, drop in the water surface profile of geocomposite envelope-drain was 14.3% lower than the drainage pipe with granular envelope. By increasing the horizontal distance to the drains, drop in the water table profile of geocomposite envelope-drain was 9.8% lower than the drainage pipe with granular envelope.