تاريخمندي ابزار هنري و معنويت ابزار در هنر اسلامي

The historicity of Art Tools and Spirituality of Tools in Islamic Art

ابزار هنري، واسطه‌ موثر در تحقق معناي اثر هنري است. نوع و شيوه تهيه اين ابزار نيز متاثر از هستي‌شناسي هنرمندان است. در هنرهاي اسلامي، ابزار هنري و آداب هنرمندي، از مميزات تاثيرگذار، در نتيجه كار هنري هستند. چگونگي مواد انتخابي براي ساخت ابزار، همچنين التزام به آداب انجام كار، مقوم روح معنوي در هنر اسلامي است. اين مقاله از طريق مطالعات كتابخانه‌اي و تحليل تطبيقي نمونه‌هايي از آثار هنري تاريخ جهان و ابزار هنري به كار رفته در آنها، در مقايسه با آثاري از هنر اسلامي، مي‌كوشد تا نشان دهد كه هستي‌شناسي هنرمندان جهان، به چه ميزان در انتخاب نوع ابزار هنري موثر بوده و هست.. نتايج اين مقاله نشان مي‌دهد كه استفاده از ابزار هنري در هر دوره از تاريخ، رابطه مستقيمي با تفكر مسلط در آن دوره داشته است. همچنين، در قياس با ابزار هنري در هنر غير ديني، اين ابزار در هنر اسلامي، دو ساحت مادي و معنوي دارند كه هنرمندان، بدانها توجه مي‌كردند. علاوه بر اين، رعايت آداب خاص فعل هنري نيز به مثابه تضميني براي تحقق هدف غايي و اظهار عبوديت هنرمندان مسلمان از طريق هنر، به درگاه حق بوده است.

The art tools are effective intermediates in emergence of the meaning of a work of art. The types and production techniques of these tools are affected by the artists’ ontology. The art tools and artistic manners are influential factors on the resulting work of art. The way materials are selected for making tools and the commitment to the manners of the work, reinforce the spiritual aspect of Islamic art. Using library sources and comparative analysis of samples of artworks from the world’s history and art tools used in them, in comparison to examples from Islamic art, this paper attempts to indicate the extent of the influence world’s artists’ ontology have had on the selection of types of the art tools. The results indicate that the use of art tools in every phase of the history is in direct relation to the prevalent thinking of that period. Also in comparison to the art tools in non-religious art, these tools have two material and spiritual dimensions which artists cared about in the Islamic art. Besides the commitment to the specific manners of artistic act was regarded as guarantee for the realization of the final goal and the expression of the Muslim artists’ servitude to God through art.