ارزيابي عملكرد و اجزاي عملكرد ذرت علوفه‌اي در مديريت آبياري جويچه‌اي يك در ميان متناوب

Evaluation of Corn Forage Yield and Yield Components under Alternate Furrow Irrigation

در این پژوهش اثر مدیریت‏های مختلف كم‌آبیاری به صورت یك‌درمیان متناوب و با درنظرگیری مراحل حساس رشد گیاه ذرت بر عملكرد و اجزای عملكرد ذرت علوفه‏ای بررسی شد. این طرح در قالب بلوك‏های كامل تصادفی با شش تیمار و سه تكرار انجام ‏پذیرفت. تیمارها عبارت بودند از آبیاری كامل جویچه‏ها در كل دورة رشد (شاهد)، آبیاری یك‌درمیان متناوب در كل دورة رشد، آبیاری كامل در مرحلة استقرار گیاه و آبیاری یك‌درمیان متناوب در بقیة مراحل رشد، آبیاری كامل در مرحلة گل‌دهی و آبیاری یك‌درمیان متناوب در سایر مراحل، آبیاری كامل در مرحلة استقرار و گل‌دهی و آبیاری یك‌درمیان متناوب در سایر مراحل، آبیاری كامل در مرحلة گل‌دهی و رسیدن محصول و آبیاری یك‌درمیان متناوب در سایر مراحل. به طور كلی كم‏آبیاری در سطح معنا‏داری 1 درصد بر عملكرد و اجزای عملكرد معنا‏دار شد. تیمار آبیاری كامل جویچه‏ها در كل دورة رشد بیشترین عملكرد علوفة تر (67022 كیلوگرم در هكتار) و تیمار آبیاری یك‌درمیان متناوب در كل دورة رشد كمترین عملكرد علوفة تر (50064 كیلوگرم در هكتار) را داشت. بهترین تیمار تیمارِ آبیاری كامل در مرحلة گل‌دهی و آبیاری یك‌درمیان متناوب در سایر مراحل رشد شناخته شد. در این تیمار كاهش عملكرد علوفة تر و خشك، وزن تر و خشك برگ‏ها، و وزن تر و خشك ساقه در مقایسه با تیمار شاهد بین 8 تا 14 درصد به دست آمد كه در مقایسه با كاهش 39 درصدی در میزان آب مصرفی نتیجه‌ای پذیرفتنی است. بالاترین كارایی مصرف آب در تیمار آبیاری كامل در مرحلة گل‌دهی و آبیاری یك‌درمیان متناوب در سایر مراحل رشد و برابر 88/1 كیلوگرم در متر مكعب بود.

Different deficit irrigation management scenarios as alternate furrow irrigation withregard to sensitive growth stages of corn were assessed in terms of the effects on yieldand yield components. The research was performed as a randomized full block designwith six treatments and three replications. The treatments were comprised of: full furrowirrigation within whole growing season, alternate furrow irrigation in whole growingseason, full irrigation at the establishment stage and alternate irrigation at the other stages,full irrigation at flowering stage while alternate irrigation at the other stages, fullirrigation at establishment and flowering stage accompanied by alternate irrigation at theother stages, full irrigation at flowering and ripening stages and alternate irrigation inother stages. Overall, the effect of deficit irrigation on yield and yield components wasstatistically significant (p<0.01). Full irrigation in the whole growing season led to thehighest wet forage yield (67022 kg/ha) and while alternate furrow irrigation in the wholegrowing season, the lowest wet forage yield (50064 kg/ha). The most desirable treatmentwas recorded as: full irrigation at the flowering stage and alternate irrigation in the otherstages. With this treatment, the reduction in wet and dry forage yields, leaves wet and dryweights as well as stem wet and dry weights in comparison with control were about 8 to14 %. This is quiet acceptable as it saves 39% irrigation water. The highest irrigationwater use efficiency (1.88 kg/m3) was achieved through full irrigation at flowering stagewith alternate irrigation of the other stages.