بررسي ساخت و شكل‌گيري قيد اشتقاقي در فارسي ‌معيار از منظر شناختي

The study of structure and formation of the derivational adverbs in standard Persian: A cognitive approach

يكي از زمينه‌هاي مطالعاتي رويكرد شناختي، بررسي ماهيت و چگونگي تغييرات درون‌زباني و شكل‌گيري مقولات زباني است. مقولات زباني همواره در معرض تغييرات درون‌زباني و برون‌زباني هستند و بازنمود اين تغييرات در صورت و كاركرد عناصر زباني قابل مشاهده است. اين در حالي است كه در آن سوي تغييرات صوري و به موازات آن‌ها، تحولات شناختي نيز در ذهن گويشوران زبان در حال رخ دادن است كه مي‌تواند مبناي تغييرات صوري باشد. هدف اين مقاله بررسي و تبيين اين نوع فرآيندهاي شناختي و مقوله‌سازي زباني درباره مقوله قيد اشتقاقي فارسي معيار (امروزي) است. گفتني است كه تنها عنصر هر زبان كه مي‌توان آن را به‌اصطلاح مقوله- نقش ناميد، قيد است كه به جهت عملكرد و ساختار، منحصربه‌فرد است و اين مسيله از دلايل اصلي پژوهش حاضر است. در اين مقاله ساخت و نيز سازوكار شكل‌گيري قيدهاي اشتقاقي فارسي معيار از منظر زبان‌شناسي شناختي بررسي مي‌شود و با بهره‌گيري از نگرش شناختي از دريچه‌اي متفاوت به فرآيند قيد‌سازي در زبان فارسي پرداخته مي‌شود كه تبييني است نوآورانه براي فرآيندهاي اشتقاقي در حوزه صرف.

This study analyzes the structure and mechanism of derivational adverbs in standard Persian with a cognitive approach. Based on this approach historical changes and appearing new categories in a language originate in the mind and cognition of the speakers. The birth of an adverb in a language bears some cognitive mechanisms in the mind. The importance of an adverb is due to this fact that it is the sole category that can be an adverb by nature or to be an adjective with the function of adverb or it is a category-functional linguistic element. Therefore, a linguistic item can be always an adverb by nature or be derived from adjectives which are derivational adverb. In comparison to other categories of a language like noun, verb, adjective, proposition- which are basic and primary categories, an adverb can be said to be a secondary category since in most cases it is derived from adjectives by derivation. In a sentence, adverb is just a grammatical function which modifies the sentence or the verb. This research will study the cognitive process of derivational adverbs in Persian which are formed by adding the suffix “aneh” to a root.