خصوصيات ژئوشيميايي سيالات ميعاني سازندهاي كنگان و دالان بالايي در تعدادي از ميادين گازي واقع درحاشيه خليج فارس

Geochemical Properties of Condensate Fluids in Kangan and Upper Dalan Formations in some of the Gas Reservoir Located at the Persian Gulf Border

هیدروكربن‌های سبك، بخشی از تركیبات موجود در میعانات گازی است كه دارای ساختارهای متنوع می‌باشند. شناسایی و ارزیابی تركیبات شیمیایی كوچك مولكول در محدوده هفت كربنی در نمونه‌های میعانات گازی و میادین گازی اطلاعات خوبی را در رابطه با سنگ‌های منشأ این تركیبات از لحاظ محیط‌های رسوبی، كیفیت هیدروكربورها، میزان بلوغ و پختگی مواد آلی در اختیار قرا می‌دهد. همچنین میزان بلوغ سنگ منشأ و دمای خروج فرآورده‌ها از سنگ مولد را به نمایش می‌گذارد. در این تحقیق سه نمونه سیال از سه میدان گازی مستقل واقع در جنوب ایران از سازندهای كنگان و دالان بالایی، جهت آنالیز كروماتوگرافی گازی تفصیلی انتخاب شد و نحوه تغییرات غلظت تركیبات خاص در محدوده 7 كربنی در شرایط مختلف مخزنی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد كه براساس پارامترهای كلی دو نمونه A و C مشابه یكدیگر و متفاوت از نمونه B می‌باشند لازم به ذكر است كه شرایط مخزنی نمونه‌های A و C با شرایط مخزنی نمونه B متفاوت است. خاصیت پارافینی از میدان A به طرف میدان C ابتدا كاهش یافته و سپس افزایش می‌یابد همچنین میدان B، شواهد زیادی را در ارتباط با رخداد فرآیندهای تخریب زیستی به نمایش می‌گذارد.  نتایج نشان می دهد كه سنگ مولد نمونه C دارای منشأ خشكی است. شناخت منشأ نمونه‌های A و B به‌وسیله نمودارهای مختلف انجام گرفت و مشخص گردید این دو میدان نیز دارای منشأ خشكی هستند. همچنین در نمونه C فرآیند اختلاط احتمالی مواد آلی از سازندهای دیگر با محتویات مخزن رخ داده است.  

Gas condensate reservoirs are generally deeper and are found at higher pressures and temperatures relative to oil reservoirs. Light hydrocarbon compounds are parts of crude oil and gas condensates, which have different types of structures. 7-carbon hydrocarbons with open chain and branch ring structures can be considered as good indicators for the recognition and origin of organic matters, source rock characteristics, etc. In this study, three fluid samples of three independent gas fields in southern Iran, from Kangan and upper Dalan formations (with similar geochemical characteristics), are subjected to detailed hydrocarbon analysis (with the ability of the identification of molecular components of the organic compounds) and other PVT experiments, and changes in the concentration of specific compounds having 7 carbons or less in different reservoir conditions were studied. The results showed that according to the overall parameters, samples A and C were similar and both were different from sample B, which was attributed especially to the difference of reservoir conditions between samples A and C with sample B. Also, the paraffinicity property of fields initially decreased but then increased from A to C, and, likewise, field B represented vast evidence for the occurrence of biodegradation processes. Figures showed that the source rock of sample C had obviously the terrigenous origin, but understanding the origin of samples A and B were carried out using various diagrams and it was determined that the two fields had the dry origin. It was also found that the mixing process of reservoir contents having organic matters with that of the other formations have probably occurred in sample C