برنامه‌ريزي استراتژيك توسعه گردشگري با تاكيد بر توسعه پايدار در ناحيه خرم‌آباد

Strategic Planning of Tourism Development with Emphasis on Sustainable Development in Khorram Abad Region

گردشگري، منشور كثيرالوجهي است كه هر وجه آن جنبه‌هايي از زندگي و نيازهاي جامعه انساني را متاثر و مرتفع مي‌سازد و بنا به ماهيت خود اين صنعت نه تنها كاركرد‌هاي متعددي دارد؛ بلكه از اشكال متنوعي نيز برخوردار است. اين صنعت به رغم جاذبه‌هاي بسيار زياد آن در ايران سهم اندكي از درآمدهاي جهاني گردشگري را به خود اختصاص داده است. امروزه گردشگري يكي از صنايع در حال رشد جهان بوده و عموم كشورها در تمام مراحل توسعه به ‌طور فزاينده‌اي به آن وابسته‌اند. افزون بر اين بسياري از برنامه‌ريزان و سياستمداران توسعه نيز از صنعت گردشگري به عنوان يكي از اركان اصلي توسعه پايدار ياد مي‌كنند. اين در حالي است كه ايران علي‌رغم آنكه به دليل برخورداري از منابع سرشار محيطي و بهره‌گيري از پشتوانه غني تاريخي‌- فرهنگي چند هزار ساله از قابليت ويژه‌اي در توسعه صنعت گردشگري برخوردار است؛ ليكن تا كنون نتوانسته سهم شايسته‌اي از اين گردش سرمايه را به دست آورد. گرچه انتظار مي‌رود در برنامه پنجم و پس از آن تا تحقق چشم‌انداز 1404 بيش از گذشته شاهد تحوليِ سازنده در اين زمينه باشيم. اين مقاله با رويكردي توصيفي- تحليلي و با مطالعات ميداني و كتابخانه‌اي هدفش تعيين نحوه به كارگيري فرايند برنامه‌ريزي استراتژيك در برنامه‌ريزي گردشگري منطقه‌اي در ايران (ناحيه خرم‌آباد) است. تجزيه و تحليل‌هاي حاصل از مدل فوق در اين پژوهش نشان مي‌دهد كه در برنامه‌ريزي توسعه پايدار گردشگري ناحيه خرم‌آباد، در اولويت اول استراتژي‌هاي محافظه‌كارانه و در اولويت دوم برنامه‌ريزي استراتژي‌هاي تهاجمي قرار مي‌گيرند. بدين‌منظور، نخست استراتژي‌هاي اوليه WO و سپس استراتژي‌هاي SO در ماتريس SWOT در اولويت قرار گرفتند. در استراتژي‌هاي تهاجمي، استراتژي 2SO با امتياز 55/6 در اولويت اول قرار مي‌گيرد و در راهبردهاي محافظه‌كارانه، راهبرد 1WO با امتياز 59/5 نمايانگر بهترين راهبرد در گردشگري پايدار ناحيه خرم‌آباد شناخته مي‌شود.

Tourism is a polyhedral charter that each of its face affects on and meets some aspects of the life and requirements of human society and based on its nature, this industry not only has different uses but also has various forms. This industry, despite of its high attractions in Iran, has allocated itself a low portion of the world tourism incomes. Today, tourism is one of the growing industries in the world and most of the countries at all stages of development, depend increasingly on it. In addition, a great number of development planners and politicians consider the tourism industry as a key element of sustainable development . However, in spite of the fact that Iran owns profuse environmental resources and also having several thousands of rich historical-cultural background, has a special capacity in development of tourism industry, but up to now, has failed to gain a suitable share of this capital. Although in the fifth development program and after it, up to the realization of 1404 prospect, it is expected to witness a useful and efficient change in this field. This paper by a descriptive - analytical approach and through field and library studies, aimed to determine how to use the strategic planning process in regional tourism planning of Iran ( Khoram Abad Region)The analyses, resulting from such model in this study show that in the planning of sustainable development of tourism of Khorram Abad region, conservative strategies are placed at the first priority and the aggressive one at the second priority. For this purpose, firstly, the primary strategies of WO and then SO strategies have prioritized in SWOT matrix. In aggressive strategies, SO strategy with score 6.55 is placed at the first priority and in conservative strategies, WO1 strategy with score 5.59 represents the best strategy in sustainable tourism in Khoram Abad region.