گلبن كازروني شاعر عهد قاجار و گلشن اسرار او

Golbon-e Kāzerouni poet from Qājar era and his book Golshan-e Asrār

گلشن اسرار (تاليف‌شده ميان سالهاي 1240 تا 1260ق) به نظم و نثر، از آثار محمدكاظم گلبن كازروني (درگذشته پس از 1266ق) و در زمينه مباني عرفان، شرايط سلوك و آداب مريد است. نوع تاليف اين كتاب كه بصورت مثنويي در بحري خاص بهمراه مطالب مفصلي به نثر است، وسعت مشرب گلبن در ارايه اطلاعات عرفاني، بيان مطالبي تاريخي و همچنين زبان اين اثر كه نشانه‌هايي از تحول و جديدتر شدن زبان فارسي دارد، به آن اهميت ويژه‌اي بخشيده است. ويژگيهاي ممتاز اين اثر در وجوه گوناگون باعث ميشود كه گلشن اسرار را تاليفي مهم در عصر خود به شمار آوريم. در اين مقاله بر آنيم تا پس از معرفي اجمالي گلبن كازروني و آثارش، به بررسي ويژگي‌هاي شاخص و متمايزكننده اين اثر در سطوح مختلف زباني، عرفاني، تاريخي و ادبي بپردازيم، تاثير دو مكتب مختلف عرفاني مولوي و ابن عربي را در آن مشخص كنيم و علاوه بر بيان مهمترين ويژگيهاي زباني اين اثر، كلمات، تركيبات و اصطلاحات خاصي را كه گلبن كازروني بكار برده، معرفي نماييم.

Golshan-e Asr?r (written between 1240 to 1260 AH.) composited by prose and poetry, is a book written by Mohammad K?zem Golbon-e K?zerouni (died after 1266 AH.) and in the field of mysticism principles, conditions of conduct and the rules that disciples must obedience them. Poems in this book is composed in a specific type of meter and appended with a detailed content in prose, his extent manner to provide mystical information, declaration of historical material and also language of this work that has the signs of evolution and renewal of Persian language. These features generally show the importance of this book. Top features of the various aspects cause that we rate Golshan-e Asr?r an important book in its era. In this paper, after a brief introduction about Golbon-e K?zerouni and his work, we survey indicant features of this book in different linguistic, mystical, historical and literal levels, recognize the effect of two different mystical schools Rumi and Ibn Arabi in it and also expression of the main linguistic features of this work, and introduce words, compounds and specific terms that are used by Golbon K?zerouni.