ارزيابي و اولويّت‌بندي ريسك‌هاي منابع آب آشاميدني در نواحي روستايي مطالعه موردي: روستاهاي بخش مركزي شهرستان مينودشت

Assessment and Prioritizing of Drinking Water Resources Risks in Rural Areas Case study: Villages in Central District of Minoodasht Township

كمبود آب آشاميدني سالم بخصوص در كشورهاي جهان سوم از جمله كشور ايران به عنوان يكي از معضلات اساسي مطرح است. از اين رو لازم است ضمن اعمال سياست‌هاي اصولي به جنبه‌هاي مديريتي مختلف اين منبع حياتي توجه شود. در اين راستا پژوهش حاضر با شناسايي و طبقه‌بندي ريسك‌هايي كه منابع آب آشاميدني را در روستاهاي بخش مركزي شهرستان مينودشت تهديد مي‌كنند، اقدام به ارزيابي و اولويّت‌بندي آنها نموده است. روش تحقيق در اين پژوهش توصيفي – تحليلي بوده و به شيوه پيمايشي انجام شده است. نمونه آماري مورد مطالعه روستاهايي است كه داراي دهياري مي‌باشند. مدل مورد استفاده در اين تحقيق TOPSIS Fuzzy (تاپسيس فازي) مي‌باشد. نتايج به دست آمده گوياي آن است كه بيشترين ميزان ريسك مربوط به ريسك‌هايي با مشخصات فيزيكي منابع و مخازن آب و ريسك‌هاي ناشي از عوامل انساني بوده است و ريسك‌هاي مربوط به عوامل طبيعي و مكان‌گزيني منابع و مخازن آب و كيفيت آب در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند. بيشترين ميزان ريسك در گروه‌هاي مختلف مربوط به نداشتن و يا مشخص نبودن حريم منابع، مخازن و خطوط انتقال، نداشتن نقشه‌ي منابع آب، مخازن، خطوط انتقال و شبكه‌ي توزيع، تبخير و هدر رفت آب در مخازن و يا منابع و عدم امكان توسعه‌ي شبكه‌ي توزيع آب و عدم پايش مستمر كيفيت آب توسط سازمان‌هاي مسوول مي‌باشد.

Lack of safe drinking water especially in Third World countries such as Iran is one of the fundamental problems. Hence it is necessary to apply underlying policies while different managerial aspects of this vital resource to be considered. The current study through identifying and classifying risks which threat the drinking water sources in villages of the central district of Minoodasht township, has accessed and prioritized them . Research method in this study is descriptive - analytical type and done by measurement technique. The under study statistical sample are villages with Dehyari. The model used in this study is Fuzzy TOPSIS. The results indicate that the highest risk is related to the risks relevant with physical characteristics of water resources and reservoirs and the risks resulting from human factors, the risks related to natural factors and locating water resources ,reservoirs and water quality are placed at the next rank. The highest risk in different groups is relevant with the lack of or non specifying the resources, reservoirs and transmission linesʹ border, lack of water resources and reservoirsʹ map, transmission lines and distribution network, evaporation and loss of water in reservoirs or resources and lack of possibility for development of water distribution network and the lack of continuous monitoring of water quality by the in charge organizations.