بررسي تغييرات بيوانديكاتور گل سنگ lecanora muralis در مواجهه با غلظت‌‌هاي مختلف آلاينده دي‌اكسيدگوگرد

Survey of changes in lichen bioindicator, Lecanora mularis, in exposure to different concentrations of sulfur dioxide

زمينه و هدف: دي‌اكسيدگوگرد به عنوان يكي از آلاينده‌‌هاي مهم بر روي گياهان، جانوران و اشيا اثرات غير قابل جبراني را بر جاي مي‌گذارد، لذا پايش و كنترل آن از اهميت زيادي برخوردار است. شاخص‌هاي بيولوژيكي به عنوان شناساگرهاي آلاينده‌هاي هوا در محيط‌هاي شهري و صنعتي مي‌توانند در جهت كنترل آلودگي هوا، هدايت‌كننده‌هاي مناسبي باشند. گل سنگ‌ها از جمله شاخص‌هاي بيولوژيكي هستند كه در اين رابطه به كار برده مي‌شوند. لذا بررسي كارآيي و تاثيـرپذيري پـايش زيستي دي‌اكسيدگوگرد با استفاده از گل سنگ lecanora muralis ، مدنظر قرار گرفت. روش كار: در اين تحقيق گل سنگ موردنظر درون كيسه‌هاي مخصوص، در تمـاس با گـاز دي‌اكسيـدگوگرد در غلظت‌هاي??،1?? و ???ppb به مدت سه ساعت قرار داده شدند. سپس ميزان تخريب كلروفيل a و b، a + b و نسبت 415/OD435OD از طريق غوطه‌ور ساختن ?0 ميلي‌گرم از وزن خالص گل سنگ در 1? ميلي‌ليتر محلول DMSO اندازه‌گيري شد. يافته ها: براين اساس، ميانگين تخريب كلروفيل a و bدر نمونه‌هاي درمعرض تماس با SO2 نسبت به نمونه شاهد به ترتيب 3/77% و 1/94% بود و در تمامي موارد تخريب كلروفيل a و b، a + b ، رابطه مستقيم بين ميزان تخريب و غلظت آلاينده وجود داشت. نتيجه گيري: بنابراين با استفاده از حساسيت بالاي گل سنگ‌ها به جذب گاز SO2 مي‌توان وجود يا عدم وجود آلاينده‌ي دي‌اكسيدگوگرد و مقدار آن را در هوا پايش نمود و اين پايش به عنوان راهكاري موثر امكان‌پذير و قابل كاربرد است.

Background: Sulfur dioxide as one of the important gas pollutants has an irreparable impact on plants, animals and objects; therefore this monitoring and control is important. Biological indicators as air pollutants indicators, are appropriate conductive in order to air pollution control in urban and industrial environments. Lichens are one of the bioindicators that are used in this case. Material and methods: Therefore, survey of efficiency and effectiveness biomonitoring of SO2 with use of lichen, Lecanora mularis, was considered. In this research, Lecanora was placed into the special bags and exposed with 40, 100 and 200 ppb SO2 for three hours. Then chlorophyll determination (chl a, chl b and chl a+b) and ratio of OD 435/415 was measured by extracting of 20 mg net weight of lichen in 10 ml DMSO. Results: Thus, the average of chlorophyll determination (chl a, chl b) in control and exposed samples to SO2 was 94.1% and 77.3%, respectively; and there was a direct relationship between determination and pollutantʹs concentration, in all cases. Conclusion: So, in order to high sensivity of lichens to uptake the SO2, monitoring and indicating the existence and absence of sulfur dioxide in air is possible, thus this monitoring is one of the most effective and applicable approach