تاثير ميزان كل مواد آلي (TOM) و دانه بندي رسوبات در پراكنش اجتماعات ماكروبنتيك رودخانه حفار غربي در خرمشهر

Influence the amount of total organic matter (TOM)and Grain sediment on dispersal of Macrobenthic community in Western Haffar river in khoramshahr

زمينه و هدف: شهر خرمشهر در 128 كيلومتري اهواز و در جنوب غربي خوزستان واقع است. رودخانه كارون قبل از رسيدن به خليج فارس در شهر خرمشهر به دو شاخه بهمن شير و حفار تقسيم مي شودكه باتوجه به اهميت رودخانه حفار و وضعيت هيدرولوژيكي آن بررسي موجودات ماكروبنتيك آن اهميت مي يابد. روش كار: در اين پژوهش تعداد 10 ايستگاه در محدوده مطالعاتي انتخاب شد و نمونه برداري ها از اسفند 86 آغاز و در شهريور 87 پايان يافت. نمونه برداري ها توسط گرب ون وين با وسعت 025/0 مترمربع در دو، فصل گرم و سرد و در هر فصل يك بار انجام گرفت. هم چنين پارامترهاي فيزيكوشيميايي آب شامل دما، DO pH , و شوري نيز اندازه گيري شد. ميزان كل موادآلي درون رسوبات با استفاده از روش احتراق وآناليز دانه بندي رسوبات در هر ايستگاه با استفاده ازروش بوكنن انجام گرفت. نتيجه: از ميان گروه هاي بنتوزي شناسايي شده بيشترين فراواني به ترتيب عبارت است از پرتاران 19/65 %، شكم پايان 65/29 %، دوكفه اي ها 97/4 % و حشرات 18/0 % . در ايستگاه هايي كه ميزان مواد محلول بالا بود، شمار ماكروبنتيك ها كاهش چشم گيري داشت. در ايستگاه 1 (كارخانه صابون سازي) و در بافت هاي رسوبي سيلتي – رسي و شن ريز تعداد آن ها زياد بود. بيشترين فراواني بنتيك ها در ايستگاه هاي پايين دست رودخانه مشاهده شد كه ميزان مواد آلي موجود در رسوبات در اين ايستگاه ها كمتر بوده است. به طور كلي اجتماعات بنتيك در بافت هاي رسوبي با مواد آلي كم و ذرات رسوبي شن ريز درشت تر بيشترين فراواني را دارا بودند.

Introduction: khoramshahr is located 128 kilometers far from Ahwaz and in southwestern of khouzestan. Karoon River before reaching the Persian Gulf, in khoramshahr Divided in to two branches Bahmanshyr and Hafar. In to the importance of Hafar River Hydrology situation that fresh water and salt water are important Macrobenthic it will. Method: In this study selected 10 stations within the study scope. Sampling Started on March 2008 and ended on September of 2009. Samples by Van Vienn Grab sampler (0.025 m2) in both warm and cold season and once in each season was done. To the 3 samples from each station to identify benthic sediment and one sample for Grain sediment Analysis (GSA) and Total organic materials (Tom) were harvested. Physicochemical parameters of the DO, salinity, PH and temperature were analyzed. Results: Macrobenthic between groups identified the most abundant Insect group and sex Nereis sp. Identified Macrobenthic groups consist of Polychaete 65.19%, Gastropoda 29.65%, Bivalvia 4.97% and Insecta 0.18% respectively. In stations that the amount of material dissolved was high, macrobenthics was significantly redused. In station 1(Soap factory) and residual tissues silt clay and sand was fine to their numbers. Most the benthic communities in the river downstream stations were observed in the amount of organic matter in sediments of these stations are less. In general, benthic communities were more in sandy sediment with low organic matter.