مطالعه اثر ساختگاه در شهرستان شهرضا با استفاده از اندازه‌گيري مايكروترمور و انديس آسيب‌پذيري

Studying Site Effect in Shahreza City by Using Microtremor Measurement & Vulnerability Index

با نگرشي بر زمين‌لرزه‌هاي مخرب روي داده در ايران و جهان، پتانسيل تاثيرگذاري زمين‌شناسي سطحي خاك بر جنبش نيرومند زمين و خرابي‌هاي ناشي از زمين‌لرزه كه اصطلاحا اثرات ساختگاهي ناميده مي‌شود، به‌خوبي مشخص گرديده است. مطالعه حاضر بخشي از مطالعات ريزپهنه‌بندي لرزه‌اي شهرستان شهرضا مي‌باشد. در اين مطالعه بيشتر به بررسي اثرات ساختگاهي با استفاده از اندازه‌گيري‌هاي مايكروترمور پرداخته شده است و آناليز داده‌هاي مايكروترمور نيز با استفاده از روش نسبت طيفي مولفه افقي به قايم (H/V) انجام پذيرفته است. بر همين اساس، در 64 نقطه از شهر اندازه‌گيري‌هاي مايكروترمور با طول ركوردهاي 10 تا 15 دقيقه انجام شد. در انتها نتايج به صورت نقشه‌هاي توزيع پريود طبيعي ساختگاه، ضريب تقويت آبرفت و انديس آسيب‌پذيري در محيط GIS براي گستره شهر ارايه شده است. محاسبات نشان داد كه پريود طبيعي در بازه 04/0 تا 38/0 متغير مي‌باشد. همچنين ضريب تقويت آبرفت از 21/1 تا 88/6 متغير است. نتايج ارتباط نسبتا خوبي را با تغييرات مورفولوژي نشان داد. به اين ترتيب كه هرچه به سمت كوه‌هاي اطراف شهر پيش مي‌رويم پريود طبيعي كاهش پيدا مي‌كند و برعكس هرچه به سمت مركز دشت پيش مي‌رويم پريود طبيعي افزايش پيدا مي‌كند. نتايج اين مطالعه مي‌تواند در كنار مطالعات تفصيلي، در برنامه ريزي‌هاي كلان شهري، براي گسترش شهر، برآورد ريسك لرزه‌اي و مديريت بحران ناشي از يك زمين‌لرزه احتمالي به كار گرفته ‌شود.

Regarding to the destructive earthquakes that happened in the world and Iran, potential influence of surface geology on strong ground motion and the damages due to the earthquakes that named as site effect is well known. This study is a section of seismic microzonation of Shahreza city. In this study we further investigated the site effect by microtremor measurement and for analysis of microtremor data; H/V (Nakamuraʹs technique) was used. Accordingly, the microtremor measurement has been estimated for 64 sites of Shahreza city. Finally, the results are presented in different maps as natural period distribution of site, amplification factors and Vulnerability Index. The calculations revealed that the natural period is differing from 0.04 to 0.38 and the amplification factor differs from 1.21 to 6.88, too. The results showed a relatively acceptable connection with the morphology of the region. Thus, the natural period is decreased by moving toward the mountains around the city, whereas the natural period is increased by moving toward the center of plain. The results of this study as preliminary investigation can be used with detailed investigations in metropolitan planning for Expansion of City, estimation of seismic risks and crisis management due to an earthquake.