بررسي نگرش كشاورزان نسبت به راه اندازي شركت هاي سهامي زراعي: مطالعه موردي دهستان مياندربند، شهرستان كرمانشاه

Investigation of Farmers’ Attitude towards Establishing Farm Corporations: A Case Study of Miandarband Subdistict of Kermanshah County, Iran

اهميت شناخت نگرش مثبت يا منفي كشاورزان در مورد اجراي برنامه هاي توسعه روستايي به طور اعم و راه اندازي تشكل هايي نظير شركت هاي سهامي زراعي به طور اخص بر كسي پوشيده نيست. از اين رو، مطالعه كيفي حاضر با هدف شناخت نگرش كشاورزان نسبت به راه اندازي شركت هاي سهامي زراعي در دو روستاي تكيه و سرابله در شهرستان كرمانشاه صورت گرفت. براي گردآوري اطلاعات، از مصاحبه عميق و گروه هاي متمركز استفاده شد. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از روش تحليل محتواي هدايت شده نشان داد كه پنج مقوله «عدم آگاهي اعضا از اهداف شركت»، «عدم وجود روابط اجتماعي مناسب مديران با سهامداران»، «عدم مشاركت سهامداران»، «عدم وجود بستر مناسب اجتماعي»، و «ضعف در زمينه هاي قانوني» در شكل گيري نگرش بهره برداران نسبت به شركت هاي سهامي زراعي تاثيرگذارند؛ همچنين، دو مقوله جديد «تجربه هاي تلخ گذشته» و «نارضايتي كشاورزان از عملكرد برخي سازمان هاي دولتي بعد از انقلاب» آشكار شد و بدين ترتيب، مدل مفهومي برگرفته از متون گذشته نيز تاييد و تكميل شد. از سوي ديگر، نتايج روايي مطالعه به روش وارسي توسط همكاران نشان داد كه مقوله هايي همچون «نبود تكليف مالكيت سهام در بين وراث پس از فوت رييس خانوار»، «محو تدريجي تجارب و دانش بومي سهامداران در مديريت مزرعه»، «بي اعتبار شدن تدريجي بنيان هاي ارتباطي مردم روستا» و «مهاجرت كشاورزان به شهرها» مي توانند در نوع نگرش بهره برداران نسبت به شركت هاي سهامي زراعي بسيار تاثيرگذار باشند.

Farmers’ attitude towards rural development projects in general and establishing farm corporations in particular is vital in rural development interventions. Therefore, the purpose of this qualitative study was to assess farmers’ attitudes toward establishing farm corporation in Tekie and Sarabla village in Kermanshah county. Data was gathered using focus group and deep interviews. Directed content analysis was used to analyze qualitative data. Five categories emerged: 1) farmers’ lack of knowledge on corporation objectives, 2) poor social relations between farmer shareholders and corporate managers, 3) lack of farmers’ participation, 4) poor social infrastructure, and 5) poor government policies. Moreover, two new categories emerged using directed content analysis: 1) bad past experience with former corporate managers, and 2) farmers’ lack of satisfaction with government organization in the past. A new conceptual framework was developed as old concepts fit with new concepts. In order to cross check the findings, experts commented on the findings and the following concepts were introduced by the experts: 1) vague ownership after the death of head of household, 2) gradual diminishing of farmers’ indigenous knowledge in farm management, 3) diminishing social values among rural population, and 4) farmers’ migration to urban areas. The result of this study has implications for Office of Farming Systems in that any rural intervention in general and establishing farm corporations in particular should consider farmer’s attitude as a human factor if rural development interventions are to be successful.