مطالعه سجع در آثار عرفاني و ادبي

Rhymying Prose Characters in Mystical and Literary Works

این مقاله در پی تبیین اهمیت و كیفیت استفاده از سجع، مبتنی بر ساختار و روح زبان فارسی در آثار عرفانی و ادبی است. در این میان، به علل توجه نویسندگان و میزان توفیق آنان در رعایت قواعد اصولی سجع از منشأ عربی آن، با هدف چگونگی استفاده مؤلفان از سجع و موازنه اشاره می‌شود. نتایج نشان می‌دهد كه برای آفرینش اثر هنری مبتنی بر سجع، تغییر ساختار ظاهر به تغییر ساختاری درونی اثر از جمله محتوا و توصیف رویدادها منجر می‌شود. همچنین نویسندگانی كه به خصوصیات سجع مبتنی بر ذات زبان فارسی در اثر خود توجه كرده‌اند، متنی هنری آفریده‌اند و حال آن كه تلاش مقلدان آن در این خصوص، اغلب از روی تفنن و افاده فضل بوده است. این مقاله در پی تبیین اهمیت و كیفیت استفاده از سجع، مبتنی بر ساختار و روح زبان فارسی در آثار عرفانی و ادبی است. در این میان، به علل توجه نویسندگان و میزان توفیق آنان در رعایت قواعد اصولی سجع از منشأ عربی آن، با هدف چگونگی استفاده مؤلفان از سجع و موازنه اشاره می‌شود. نتایج نشان می‌دهد كه برای آفرینش اثر هنری مبتنی بر سجع، تغییر ساختار ظاهر به تغییر ساختاری درونی اثر از جمله محتوا و توصیف رویدادها منجر می‌شود. همچنین نویسندگانی كه به خصوصیات سجع مبتنی بر ذات زبان فارسی در اثر خود توجه كرده‌اند، متنی هنری آفریده‌اند و حال آن كه تلاش مقلدان آن در این خصوص، اغلب از روی تفنن و افاده فضل بوده است. كلیدواژه: سجع، موازنه، كنزالسّالكین، كشف‌الاسرار، مقامات حمیدی.

This article explains the importance of using quality-based rhyme structure and spirit of the mystical works of Persian literature. Given that rhyme for the language (Arabic) and not mix (Persian) to the attention of writers and their success in rhyme fundamental rules of Arabic origin, it is also noted. Persian rhyming prose based on the characteristics of Iranian authors found that the apparent differences between the Arabic and nose. Kanzolsalkyn and Kshfalasrar with the mystical works of literature Hamidi Maghamat and following Hamidi Maghamat will be examined below, the authors used the method of the rhyme and the balance will be explained based on the content of their thoughts. So the first part of the rhyming prose examples cited in the Gnostic texts, the study described in the second part, we give examples of literary style and rhythmic prose in the literary works to Know Better them. Keywords: Rhyming Prose, Balance, Kanzolsalkyn, Kshfalasrar, Hamidi Maghamat.