جايگاه كرامت و آزادگي در پيشرفت انساني از ديدگاه اسلام

The Status of Dignity and Deliverance in Human Development in the View of Islam

توسعه انساني متعارف با نگرشي خاص و محدود به انسان، هدف‌هاي خود را متوجه رفع نيازهاي مادي و رسيدن به رفاه نسبي كرده و از بُعد روحي و معنوي انسان، غفلت كرده است. توجه اسلام به اين بُعد، نگاه به پيشرفت مادي انسان را نيز در عرصه فردي و اجتماعي تحت تا ثير قرار مي‌دهد. تحقيق پيش رو با توجه به منطق و ملاك انتخاب معيارها و با عنايت به مباني پيشرفت انساني از ديدگاه اسلام با روش تحليلي- توصيفي به تبيين معيار كرامت و آزادگي و نقش آن در پيشرفت انساني مي‌پردازد و با توجه به آموزه‌هاي اسلامي و به‌كارگيري روش تحليلي- توصيفي، سه شاخص «ولايت‌پذيري»، «اطمينان خاطر و آرامش روحي» و «رعايت شيون اخلاقي» براي معيار كرامت و آزادگي مطرح مي‌كند و جهت سنجش كمي هر يك از آنها نماگرهايي پيشنهاد مي‌كند؛ البته براي پاسخ‌گويي به نياز جسمي معيار تامين معاش، نياز عقلي معيار علم و معرفت و براي مطالبه‌هاي روحي معيار دين‌داري نيز لازم است. كرامت و آزادگي به عنوان معيار چهارم، متضمن حفظ شان و منزلت انسان در تمام زمينه‌هاست.

Holding a special and limited view about human, the conventional human development considers human’s aims at fulfilling the material needs and achieving the relative comfort; although it disregards the spiritual aspect of human. Islamic consideration for this aspect influences the material progress of human in individual and social arena. According to the logic and standard of choosing criteria and the principles of human development from Islamic perspective, this research deals with explanation about criterion for dignity and deliverance and its role in human development through using descriptive-analytical method. Based on the Islamic doctrines, three indexes of “accepting the Vilayah”, “peace of mind” and “observing the moral respects” as criterion for dignity and deliverance are presented and in order to measure the quantity of each of them, some indicators were suggested. In order to meet the material need, criterion for earning livelihood is needed. To meet the rational need, criterion for obtaining science and knowledge is required. To meet the mental need, the criterion for practicing religiosity is needed.Dignity and deliverance as a forth criterion covers the above-mentioned criteria like an umbrella and also protects human dignity in all aspects.