ژئوشيمي باتوليت قره‌داغ (اردوباد) و ارتباط آن با كانه‌زايي موليبدن در منطقه قره‌چيلر-قره‌دره (شمال‌شرق خاروانا-آذربايجان شرقي)

Geochemistry of Gharehdagh (Ordubad) batholith and its relation with molybdenum mineralization in Gharehchilar-Gharehdarreh (northeast of Kharvana- Eastern Azarbaidjan)

منطقه قره‌چیلر-قره‌دره در شمال استان آذربایجان شرقی (شمال‌غرب ایران) واقع شده است. در این منطقه، كانه‌زایی مولیبدن همراه با مس در ارتباط با توده‌های نفوذی، در مركز باتولیت قره‌داغ (قره‌چیلر-قره‌دره) رخ داده است. مطالعات پترولوژیكی و پتروگرافی نشان می‌دهد كه تركیب توده‌های نفوذی از دیوریت، مونزونیت، گرانودیوریت تا گرانیت در تغییر است. این توده‌ها بیشتر متاآلومینوس، كالك‌آلكالن با پتاسیم متوسط تا بالا و به قوس‌های آتشفشانی (VAG) و از نوع I متعلق هستند. دگرسانی‌های عمده در محدوده‌ كانه‌دار شامل: سیلیسی، پتاسیك، فیلیك و پروپیلیتیك است. در اطراف رگه‌ها و رگچه‌های كوارتزی مولیبدن‌دار اغلب دگرسانی نوع پتاسیك و پتاسیك-‌فیلیك رخ داده است. در توده‌های نفوذی تفریق یافته و اسیدی بیوتیت‌دار، میزان Ba، K، LREE، Mo، Rb و Si افزایش یافته است. غنی‌شدگی توده‌های نفوذی از عناصر Ba، K و Rb و تهی‌شدگی از Nb، Ta، Y، Yb و Zr نشانگر متاسوماتیزم گوشته فوقانی توسط پوسته اقیانوسی فرورونده، سپس تولید ماگما و عبور آن از پوسته به نسبت ضخیم است. توده‌های نفوذی مرتبط با كانه‌زایی مولیبدن اغلب تركیب كوارتزمونزونیتی و گرانودیوریتی دارند.

The study area is located in the north of Eastern Azarbaidjan (NW Iran). In this area, mineralization of molybdenum-copper is associated with intrusive bodies and developed in the center of Gharehdagh (Gharehchilar-Gharehdarreh) batholith. Petrological and petrographic investigations show that the intrusive bodies have compositions from diorite,through monzonite and granodiorite to granite. These bodies are I-type and mainly metaluminous and calc-alkaline with medium to high potassium belonging to volcanic arcs (VAG) tectonic setting. The principal alterations zones in the mineralized areas include silicic, potassic, phyllic and propylitic. Potassic and potassic-phyllic alterations are frequently seen around the molybdenum-bearing veins and veinlets. The proportions of Mo, Si, K, Rb, Ba and REEʹs are increased in differentiated biotite-bearing acidic intrusive bodies. Enrichment of K, Rb and Ba and depletion of Zr, Ta, Y, Yb and Nb in intrusive bodies indicate metasomatism of upper mantle materials with subducting oceanic crust and subsequent generation of magma and its passage through relatively thick crustal rocks.The intrusive bodies associated with Mo-mineralization have often quartz-monzonitic to granodioritic composition.