تاثير عوامل مادري بر افزايش وزن روزانه و ضريب كليبر گوسفند نژاد قزل در سيستم پرورش روستايي

Maternal effects on average daily gain and kleiber ratio of Ghezel sheep in rural breeding systems

زمينه مطالعاتي: براي تعيين معادلات هدف اصلاح نژاد و شاخص انتخاب، برآورد پارامترهاي ژنتيكي صفات مهم اقتصادي گوسفند ضروري مي باشد. هدف:تحقيق حاضر با هدف برآورد پارامترهاي ژنتيكي صفات افزايش وزن روزانه شامل افزايش وزن روزانه از تولد تا شيرگيري (ADGa)، شيرگيري تا شش ماهگي (ADGb)، شش ماهگي تا نه ماهگي (ADGc) و ضرايب كليبر شامل ضريب كليبر قبل از شيرگيري (KRa)، ضريب كليبر در سن شش ماهگي (KRb) و ضريب كليبر در سن نه ماهگي (KRc)اجرا شد.روش كار:اطلاعات مورد استفاده شامل 12701 ركورد جمع‌آوري شده طي سال‌‌هاي 73 تا 88 از گله‌هاي مردمي تحت نظارت ايستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند قزل واقع در استان آذربايجان غربي بود كه با روش حداكثر درستنمايي محدود شده ( (REMLبه وسيله نرم افزار WOMBATتجزيه و تحليل گرديد.نتايج: اثر ثابت گله - سال بر كليه صفات تاثير معني‌دار داشت. اثر جنس به جز صفت KRa و اثر تيپ تولد به جز صفت KRb بر همه صفات معني‌دار شد. سن مادر فقط بر صفات ADGc و KRb تاثير معني‌دار نشان داد. براي صفات ADGc و KRc مدل 1 (شامل اثر ژنتيكي افزايشي مستقيم) و براي ساير صفات مدل 7 (شامل اثر ژنتيكي افزايشي مستقيم و اثر محيطي مشترك مادري) به عنوان مدل مناسب تشخيص داده شدند. وراثت‌پذيري مستقيم صفات ADGa، ADGb، ADGc و KRa، KRb و KRc بر اساس بهترين مدل به ترتيب 27/0، 18/0، 14/0، 22/0، 13/0 و 16/0 برآورد گرديد. نسبت واريانس محيطي مشترك مادري به واريانس فنوتيپي كل (c2) براي ADGa، ADGb، KRa وKRb به ترتيب 52/0، 16/0، 52/0 و 19/0 برآورد شد.نتيجه گيري نهايي:وراثت‌پذيري مستقيم صفات افزايش وزن روزانه و ضرايب كليبر متوسط بوده و انتخاب براي اين صفات بويژه KRa منجر به پيشرفت ژنتيكي قابل قبول خواهد شد. با توجه به تاثير معني‌دار اثر محيطي مشترك مادري بر اكثر صفات مورد مطالعه، در نظر گرفتن اين عامل در مدل آماري براي برآورد دقيق‌تر وراثت‌پذيري مستقيم ضروري مي‌باشد.

BACKGROUND: Estimation of genetic parameters of economic important traits are necessary for determining breeding goal and selection index. OBJECTIVES:In present study, the genetic parameters of average daily gain from birth to weaning (ADGa), from weaning to 6 month of age (ADGb) and from 6 to 9 month of age (ADGc) and Kleiber ratio at weaning (KRa), at 6 month of age (KRb) and at 9 month of age (KRc) were estimated. METHODS:The data set included 12701 records of rural flocks under supervision of Ghezel sheep breeding station located in Western Azerbaijan province and collected over the period from 1994 to 2009 were analysed by Restricted Maximum Likelihood (REML) procedure using WOMBAT software.RESULTS:Fixed effect of Herd - year of birth (HY) was significant on all traits. Effect of sex was significant on all traits except for KRa and effect of litter size was significant for all traits except for KRb. Effect of dam age was significant on ADGc, KRb, only. Model 1 (contains direct additive genetic effect) was the best model for ADGc and KRc and model 7 (contains direct additive genetic and maternal common environmental effects) was the best model for the other traits. Direct heritability of the ADGa, ADGb, ADGc, KRa, KRb and KRc based on the best model were 0.27, 0.18, 0.14, 0.22, 0.13 and 0.16, respectively. The proportion of maternal common environmental variance to phenotypic variance (c2) for ADGa, ADGb, KRa and KRb were 0.52, 0.16, 0.52 and 0.19, respectively.CONCLUSIONS:Direct heritability of Average Daily Gain and Kleiber ratio in studied rural flocks were moderate. Therefore selection specially based on KRa will be effective for these traits. Moreover, including maternal common environmental effect in animal models for accurate estimation of direct heritability in this breed is recommendable.