ارزيابي روشنايي مصنوعي داخلي و محوطه‌اي در محيط كاري بيمارستان‌هاي شهر همدان

Assessment of Interior and Area Artificial Lighting in Hospitals of Hamadan City

زمينه و هدف: روشنايي مطلوب يكي از مهم‌ترين عوامل بهينه‌سازي شرايط فيزيكي اماكن مختلف به‌ويژه محيط‌هاي كاري و عمومي نظير بيمارستان‌ها است. مطالعه حاضر باهدف ارزيابي شدت روشنايي عمومي، موضعي و محوطه‌اي بيمارستان‌هاي شهر همدان صورت گرفت. روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي-تحليلي كه در سال 1385 انجام شد، روشنايي مصنوعي عمومي، موضعي و محوطه‌اي در هفت بيمارستان شهر همدان موردبررسي قرار گرفت. شدت روشنايي بيمارستان‌ها در ساعات اوليه شب، مطابق روش پيشنهادي IESNA توسط دستگاه لوكس متر مدل Lutron-Lx102 اندازه‌گيري شد. پارامترهاي موثر در كيفيت روشنايي نظير رنگ دهي چراغ‌ها، تناسب فني طراحي و يكدستي روشنايي بررسي گرديد. نتايج مطالعه توسط نرم‌افزار SPSS 13 تجزيه‌وتحليل شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد متوسط شدت روشنايي عمومي داخل بناها Lx (97/46)±44/90 بود كه از ميزان توصيه‌شده كشوري كمتر بود. بيشترين و كمترين شدت روشنايي عمومي داخلي در بخش‌هاي مختلف بيمارستان به ترتيب در ايستگاه پرستاري و آزمايشگاه‌ها بود. متوسط شدت روشنايي محوطه‌اي Lx(2/53)±92/47 و متوسط شدت روشنايي موضعي Lx(2/60)±5/131 بود كه از ميزان توصيه‌شده كمتر بودند. بيشترين شدت روشنايي موضعي در آزمايشگاه‌ها و كمترين آن در اتاق بستري، معاينه و تزريقات بود. 6/90% سامانه‌هاي روشنايي عمومي داخلي، 3/83% سامانه‌هاي روشنايي محوطه‌اي و 100% سامانه‌هاي روشنايي موضعي بيمارستان‌ها طراحي قابل قبولي نداشتند. نتيجه‌گيري: براساس نتايج اين مطالعه متوسط شدت روشنايي مصنوعي عمومي، موضعي و محوطه‌اي در بيمارستان‌هاي شهر همدان كمتر از حد توصيه شده است و براي تامين روشنايي مطلوب در بيمارستان‌ها بر لزوم اجراي اقدامات اصلاحي نظير طراحي مجدد و اصلاح سامانه‌هاي روشنايي تاكيد مي‌شود.

Background & Objectives: Comfort lighting is one of the most important topics, which provides optimum physical conditions in general environment and workplaces such as hospitals. This study aimed to evaluate general, local and area artificial illumination of Hamadan city hospitals. Methods: In this descriptive-analytical study, general, local and area artificial illumination in seven Hamadan hospitals in 2006 were evaluated. Lighting intensities (illuminance) were measured according to recommended IESNA method using the lux meter model (Lutron-Lx102) in the early hours of night. Lighting quality parameters such as color rendering, technical suitability of design and lighting uniformity were evaluated. Data was analyzed using SPSS 13. Results: The average of interior illuminance was 90.44 ± 46.97 lx, which was lower than the national recommended limits. Maximum and minimum intensity values of interior illuminance were in nursing station and laboratory, respectively. The average of area illuminance was 47.92 ± 53.2 lx and local illuminance was 131.5 ± 60.2 lx, which were lower than the recommended limits. Maximum intensity of local illuminance was in laboratories and the minimum levels were in admitted rooms, checkup and injection units. In total, 90.6% of general interior lighting systems, 83.3% of area lighting systems and 100% of local lighting systems had unaccepted design. Conclusion: The average of general, local and area illuminance in Hamadan hospitals were not within the acceptable limits for comfort lighting. To obtain comfort lighting in studied hospitals, reforming and modifying lightening systems is necessary.