ارايه طرح بهينه سامانه كشف، اعلام و اطفا حريق خودكار در آزمايشگاه‎هاي يك واحد آموزش دانشگاهي

Planning an Automatic Fire Detection, Alarm, and Extinguishing System for Research Laboratories

زمينه و هدف: آزمايشگاه‌هاي مراكز آموزشي نظير دانشگاه‌ها به دليل دارا بودن انواع گوناگوني از مواد و تجهيزات داراي ريسك بالايي به لحاظ حريق مي‌باشند. هدف مطالعه حاضر ارايه طرح بهبود ايمني حريق در آزمايشگاه‎هاي يك واحد آموزش دانشگاهي مبتني بر طراحي سامانه كشف، اعلام و اطفا حريق خودكار بوده است. روش بررسي: در مطالعه توصيفي- تحليلي كاربردي حاضر ارزيابي ريسك حريق با استفاده از روش ارزيابي ريسك ارتش ايالات‌متحده آمريكا (MIL-STD-882) صورت گرفت. براي كليه آزمايشگاه‌ها سامانه كشف و اعلام حريق طراحي گرديد و سپس يك سامانه اطفا حريق ثابت خودكار طراحي گرديد. يافته‌ها: بر اساس نتايج اين مطالعه آزمايشگاه‌هاي شيمي آب و فاضلاب (25/81) و عوامل فيزيكي (5/62) به ترتيب بيشترين و كمترين درصد ريسك حريق را دارا بودند. بر طبق محاسبات و با در نظر گرفتن عوامل فني، سامانه كشف مبتني بر كاشف‌هاي دودي فتوالكتريك و حرارتي نرخ افزايشي و سامانه خاموش‌كننده بر مبناي CO2 در اين مكان‌ها طراحي گرديد. نتيجه‌گيري: با توجه به بالا بودن ريسك‌ حريق در آزمايشگاه‌ها و ويژگي‌هاي خاص اين واحدها بهترين راهكار كنترلي حفاظت در برابر حريق طراحي و به‌كارگيري سامانه كشف، اعلام و اطفا، حريق خودكار بود كه مناسب‌ترين روش اطفا حريق براي چنين مكان‌هايي سامانه مبتني بر ماده خاموش‌كننده دي‌اكسيد كربن (CO2) است.

Background & Objectives: Educational and research laboratories in universities have a high risk of fire, because they have a variety of materials and equipment. The aim of this study was to provide a technical plan for safety improvement in educational and research laboratories of a university based on the design of automatic detection, alarm, and extinguishing systems. Methods: In this study, fire risk assessment was performed based on the standard of Military Risk Assessment method (MIL-STD-882). For all laboratories, detection and fire alarm systems and optimal fixed fire extinguishing systems were designed. Results: Maximum and minimum risks of fire were in chemical water and wastewater (81.2%) and physical agents (62.5%) laboratories, respectively. For studied laboratories, we designed fire detection systems based on heat and smoke detectors. Also in these places, fire-extinguishing systems based on CO2 were designed. Conclusion: Due to high risk of fire in studied laboratories, the best control method for fire prevention and protection based on special features of these laboratories is using automatic detection, warning and fire extinguishing systems using CO2.