نقش نماد و نمادگرايي در زندگي بشر؛ تحليلي جامعه شناختي

The Role of Symbols and Symbolism in Human Life; an Analytical Sociological Study

اين مقاله با رويكرد تحليلي و بررسي اسنادي، در پي تحليل جامعه شناختي معنا، مفهوم، نقش، جايگاه و كاربرد نمادها در زندگي است و بر اين باور است كه زندگي اجتماعي بشر بدون نماد و نشانه، امكان تداوم ندارد. به طوركلي، عرصه اي از زندگي بشر را نمي توان سراغ گرفت كه نمادين و رمزآلود نباشد؛ چرا كه انسان موجودي اجتماعي است و لازمه زيست اجتماعي، تعامل، تبادل فكر و انديشه، و رابطه با همنوعان است كه به نوبه خود، نيازمند بهره گيري از نمادها است. ابزارهاي اين تعامل، زبان، خط، كتابت، ايما، اشاره، رمز، نشانه، و نماد مي باشد كه همچون فضاي پيرامون،زندگي بشر را احاطه كرده و بر او سلطه مي راند، به گونه اي كه بدون فهم معناي اين نمادها، تعامل و برقراري ارتباط با دنياي پيرامون امكان پذير نخواهد بود. كاركرد نمادها در زندگي بشر، بيشتر مشاركتي، انسجام بخشي و بيانگر پايبندي و تعلق افراد يك جامعه به يك ملت و فرهنگ خاص است. دو كاركرد مهم نمادها در عرصه معماري و زيستگاه اجتماعي او، «بيان معنا» و «ايجاد حس هويت» مي باشد. هر نماد و نشانه اي در اين عرصه، تجلي حس تعلق و احساس وابستگي به فرهنگ و جامعه اي خاص است. اين نشانه ها به دليل آنكه در زندگي روزمره تكرار مي شوند، حس خاصي از معنا و هويت را تقويت مي كنند.

Using an analytical and documentary approach, this paper seeks to conduct a sociological study of the meaning, concept, role, status and use of symbols in life believes that manʹs social life cannot continue without symbols. Man is a social creature, and interaction, exchange of thoughts and ideas, and establishing relations with fellow human beings, are pre requisites for social life and they require the use of symbols. Therefore, generally speaking, all aspects of human life are symbolic. The instruments of this interaction are language, script, writing, gesturing, pointing, encryption, sign and symbol, which encompass like manʹs surroundings, and dominate his life so that the interaction and communication with the world around him will not be possible without understanding the meaning of these symbols. The main function of symbols in human life is to foster cooperation and solidarity. They also serve as an indication of individualsʹ strong attachment to a particular nation and culture. The two important functions which symbols have in the field of architecture and manʹs social environment are "the expression of meaning" and "creating a sense of identity". Each symbol and sign relating to this field is a manifestation of a sense of relation with and dependence on the culture of a particular society. As these signs are frequent in our daily life, they heighten a certain sense of meaning and identity.