بررسي عوامل مرتبط با رضايت به اهداي عضو در خانواده‌هاي بيماران با مرگ مغزي بستري در بيمارستان‌هاي وابسته به دانشگاه علوم پزشكي شهركرد

Survey factors related to consent to organ donation in families of brain death patients in hospitals affiliated with Shahrekord University of Medical Sciences

نياز به اهدای عضو در حال افزايش است، در حالی كه ميزان رضايت به اهدای عضو ناكافی است. از جمله مهم‌ترين عوامل محدود كننده‌ی اهدای عضو، عدم رضايت خانواده است، لذا تعيين علل و عوامل مرتبط با اين موضوع حائز اهميت است. هدف از مطالعه‌ی حاضر، تعيين عوامل مرتبط با رضايت به اهدای عضو در خانواده‌های بيماران با مرگ مغزی بستری در بيمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشكی شهركرد بود. در اين مطالعه‌ی توصيفی، علل پذيرش اهدای عضو توسط خانواده، با استفاده از پرسشنامه‌ی محقق‌ساخته، در 54 عضو خانواده‌ی بيماران مرگ مغزی بستری در بيمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشكی شهركرد در سال‌های 1382 لغايت 1391 بررسی شد. اطلاعات به كمك نرم‌افزار آماری SPSS ويرايش 16 به شكل ميانگين، فراوانی و درصد گزارش شد.ميانگين سن افراد متوفی 72/13±38/31 سال بود. تصادفات (3/59 درصد) فراوان‌ترين عامل مرگ مغزی بود. به‌علاوه 2/72 درصد متوفيان مرد بوده و در حدود 37 درصد از خانواده‌ها با اهدای عضو موافقت كرده بودند. ميانگين سن عضو خانواده‌ی شركت كننده در مطالعه9/8±15/42 سال بود. اعتقاد به خير بودن و باور مذهبی (100 درصد)، اطمينان از تلاش پرسنل و تيم درمانی برای نجات بيمار (100 درصد) و اطمينان از تشخيص پزشك (100 درصد) به‌عنوان فراوان‌ترين عوامل مؤثر در موافقت خانواده با اهدای عضو مطرح شده بود. در اين مطالعه باورهای مذهبی و اطمينان از عملكرد پرسنل درمانی از جمله عوامل برجسته در رضايت به اهدای عضو خانواده‌ی بيماران مرگ مغزی بوده و توجه ويژه به اين فاكتورها در راستای افزايش تعداد موارد اهدای عضو و برنامه‌ريزی مسؤولان مربوطه ضروری به‌نظر می‌رسد.

In the past decades, the need for organ donation has increased while consent rate continues to remain inadequate. One of the most important limiting factors in organ donation is families’ refusal to grant consent, and therefore it is important to determine the circumstances influencing the phenomenon. The aim of this study was to investigate the factors affecting consent to organ donation in families of brain death patients in hospitals affiliated with Shahrekord University of Medical Sciences. For this purpose, a self-made questionnaire was distributed among 54 family members of brain death patients admitted in hospitals affiliated with Shahrekord University of Medical Sciences between 2003 and 2013. The data were reported as mean, frequency and percentage using the SPSS16 software. The average age of the deceased was 31.38 ± 13.72 years, and car accidents were the most frequent cause of brain death (59.3%) in this study. In addition, 72.2% of the deceased were male and 90.7% of them lived in or around the city of Shahrekord. About 37% of the families consented to organ donation. The average age of the family members who participated in the study was 42.15 ± 8.9 years. The most frequent reasons affecting families’ consent to organ donation were religious rewards (100%), confidence in the medical team and staff (100%), and confidence in physician diagnosis (100%).The findings of the study show that religion, faith and family ties affect the willingness for organ donation, and therefore specific attention should be given to these factors in educational programs. In the present study, religious beliefs and confidence in the performance of health care workers were highlighted as the most effective factors in consent to organ donation in brain dead patients' families. Consequently, in order to increase organ donation rate, special attention to these factors and proper planning is necessary.