تحليل جامعه شناختي عوامل موثر بر خشونت مردان عليه زنان در خانواده مطالعه موردي: شهر ايلام

Sociological Analysis of Factors Impacting Menʹʹs Violence against Women in Families(Case Study: Ilam City)

خشونت خانوادگي مسيله‌اي جهاني و ملي است. گزارش‌هايي كه در طول چند دهه اخير از وضعيت زنان در جهان منتشر شده، آمار معني داري از خشونت بر عليه زنان به دست مي‌دهد. به طوري كه حدود بيست تا پنجاه درصد كل جمعيت زنان را شامل مي‌شود. در جامعه ايران، زنان هم به شكل‌هاي مختلف هم در محيط خصوصي و هم در محيط عمومي مورد خشونت قرار مي‌گيرند. اين پديده ضربات جبران ناپذيري هم براي زنان قرباني و فرزندان آنها و هم به طور غير مستقيم براي جامعه به دنبال دارد. موضوع اين مقاله تحليل جامعه شناسي خشونت مردان عليه زنان در خانواده است. به آن دسته از عوامل اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي كه خشونت خانوادگي را تشديد مي‌كند، اشاره دارد. در اين تحقيق از روش پيمايشي و تكنيك پرسشنامه جهت گردآوري داده‌ها استفاده شده است و فرضياتي از ديدگاه‌هاي مختلف جامعه شناسي نظير، نظريه يادگيري اجتماعي، نظريه منابع، نظريه فرهنگي و نظريه ساختار اجتماعي استنتاج شده است. جامعه آماري اين پژوهش در بر گيرنده كليه زنان متاهل ساكن در شهرستان ايلام مي‌باشد كه 350 نفر آنها به روش نمونه گيري خوشه‌اي چند مرحله‌اي به طور تصادفي انتخاب گرديده و خشونت از ديد آنان مورد بررسي قرار گرفته است. تجزيه و تحليل آماري نشان مي‌دهد كه در مجموع حدود 6/72 درصد زنان نمونه آماري حداقل يك بار توسط همسران خود مورد خشونت فيزيكي قرار گرفته‌اند. و 88 درصد آنان حداقل يك بار خشونت روحي و رواني را تجربه نموده‌اند. همچنين در تحليل فرضيات از روشهاي آماري گاما، كندال c و كاي اسكوار استفاده شده و نتايج حاصله نشان مي‌دهد كه متغيرهاي، اختلاف طبقاتي زوجين، پايگاه اقتصادي اجتماعي مرد، ميزان دينداري و پايبندي مرد به اعتقادات مذهبي، وجود عقايد مرد سالاري در خانواده، تجربه و مشاهده خشونت توسط مرد و زن، دخالت خويشاوندان در زندگي زوجين، ميزان ارتباطات اجتماعي خانواده، ميزان احساس آنومي(بي هنجاري)توسط مرد، تعداد فرزندان خانواده، نگرش مرد نسبت به نقش‌هاي جنسيتي و رضايت زن از ازدواج، رابطه معني داري با خشونت مردان عليه زنان در جامعه آماري دارند. و در پايان جهت كاهش و از بين بردن اين مسيله اجتماعي راهكارها و پيشنهاداتي ارايه گرديده است.

Family violence is a global and national phenomenon. The reports published on the conditions of women during the last few decades indicates significant rate of violence against women. The statistics available in this regard indicates that around 20 to 50 percent of women suffer from this social phenomenon. It is said that women in Iran are affected by violence in different ways, either in private or public environments. This phenomenon brings about undesirable damages to women victims as well as their children, and indirectly affects the society. The present article aims at analyzing this phenomenon based on sociological aspects. It also takes into consideration those social, cultural and economic factors that intensify it. The required data has been gathered through using survey method, and questionnaire, and some hypotheses have been deducted from various social viewpoints such as social learning theory, resources theory, cultural theory, and social structure theory. N=350 married women resident in Ilam. They have been randomly selected through using multistage cluster sampling method, and violence has been assessed based on their views. Statistical analysis indicates that 72.6 percent of the respondents have been victim of violence at least once, and 88 percent of them have experienced mental violence. Statistical methods such as Gama, Kendal C, and Chi-square have been used for analyzing hypotheses. The results of the research shows that there is significant relationship between variables such as gap between the social class of couples, menʹs socioeconomic level, menʹs level of piety and their religious beliefs, patriarchal beliefs in menʹs families, witnessing violence in their own families during childhood, relatives interference in the couplesʹ life, level of social interaction on the part of the family, level of anomie feeling on the part of men, number of family children, menʹs view toward gender roles, and womenʹs satisfaction from marriage; and menʹs violence against women. Finally, the research recommends some approaches to solve this social problem