بررسي ميزان فرسودگي شغلي مددكاران اجتماعي ناجا و شناخت عوامل موثر بر آن

Reviewing NAJA Social Workers’ Level of Exhaustion and Identifying Factors Contributing to it

يكي از عمده‏ترين مسايل شغلي كه معمولا به شكل واكنش در برابر فشارهاي شغلي و سازماني‏ در ميان كاركنان خدمات انساني ديده مي‏شود، پديده فرسودگي شغلي است. فرسودگي شغلي‏ كاهش قدرت سازگاري فرد با عوامل فشار زاست و سندرمي است مركب از خستگي جسمي و عاطفي، نگرش منفي نسبت به شغل و فقدان احساس‏ ارتباط با مراجعان. تداوم فرسودگي شغلي در كاركنان يك سازمان براي هر نظم اجتماعي و عملكرد سازماني نامطلوب است، و گسترش آن باعث كمرنگ شدن مسيوليت پذيري و وجدان كاري و بسياري نابهنجاري‌هاي ديگر است. تحقيق حاضر با هدف شناخت و بررسي ميزان فرسودگي شغلي مددكاران اجتماعي ناجا و عوامل موثر برآن انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع تحقيقات كمي و با روش پيمايش انجام شده، همچنين جامعه آماري پژوهش، شامل كليه مددكاران اجتماعي ناجا بوده، كه از روش تمام شماري استفاده شده است. ابزار پژوهش پرسشنامه استاندارد ماسلاخ و جكسون (MBI) بوده كه با ضريب آلفاي كرونباخ 84/0 براي نمونه ايراني مورد تاييد واقع گرديده، و پايايي پرسشنامه خود ساخته محقق جهت سنجش عوامل موثر بر فرسودگي شغلي با ضريب آلفاي كرونباخ 81/0 تاييد گرديده است. نتايج پزوهش نشان مي دهد كه مابين سن، جنس، وضعيت تاهل، ارتباطات درون سازماني، حجم كاري زياد، ويژگيهاي نقش، امنيت شغلي، مشاركت در تصميم گيري با فرسودگي شغلي رابطه ي معنادار وجود دارد. همچنين نتايج رگرسيون نشان داد كه متغيرهاي مستقل اين پژوهش 28/0 تغييرات متغير وابسته را پيش بيني مي كنند. نتايج اين تحقيق نشان مي دهد كه از استراتژي-هاي بسيار موثر در برابر فرسودگي شغلي حمايت اجتماعي در سازمان و ايجاد امنيت شغلي و شكل گيري روابط بين فردي قوي و گروه هاي غير رسمي در بين كاركنان يك سازمان (فرضيه ي تاييد شده) مي باشد، كه موجب تسهيل رفتارهاي انطباقي مددكاران اجتماعي و ديگر كارمندان مي شود. به عبارتي، زماني كه اين موارد بوجود مي آيد، از ميزان استرس و اضطراب كاركنان كاسته مي شود كه موجب كاهش تنش شغلي شده و در نتيجه، از ميزان فرسودگي شغلي كاسته مي شود.

Occupational exhaustion is among the most prominent occupational issues that appear in the form of reaction toward occupational and organizational pressures on the part of staff involved in providing human services. Occupational exhaustion means reduction of the potential to get along with pressure factors. It is also some sort of syndrome which is a combination of physical and emotional exhaustion, negative vision toward the job, as well as state of not feeling positive relationship with clients. Continuation of occupational exhaustion on the part of personnel of an organization is undesirable for any social order and organizational performance, and its expansion leads to lack of interest in accepting responsibilities and reduction of the level of occupational conscience, and some other abnormalities. The present article is aimed at identifying and reviewing occupational exhaustion on the part of NAJA social workers as well as factors contributing to it. The research is of quantitative type, and has been conducted through using survey. The statistical community of the research includes all NAJA social workers. The tool used in the research is Maslach and Jackson standard questionnaire which is approved by Cronbach’s alpha coefficient of 0.84 for the Iranian sample. Validity of the self–made questionnaire for measurement of factors contributing to occupational exhaustion with Cronbach’s alpha coefficient of 0.81 has been approved. The results of the research indicate that there is significant relationship between age, gender, marital status, inter-organizational relations, high load of work, features of the role, job security, and contribution to decision makings; and occupational exhaustion. The results of the regression also indicated that independent variables of the research forecast 0.28 of the changes of dependent variables. The results of the research indicate that social support in the organization, creating job security, establishment of considerable interindividual informal groups among personnel of an organization (approved hypothesis) are chief among the effective strategies which leads to facilitation of the adaptive behaviors of NAJA social workers and other NAJA staff .In other words, when we face such cases, the level of stress and tension of staff is reduced, and leads to reduction of occupational tension; and as a result, the level of occupational exhaustion reduces.