بازنمايي هويت ملي در كتاب‌هاي فارسي مقطع دبستان

Represention of National Identity in Primary School

در اين مقاله، مولفه‌هاي هويت ايراني در كتاب‌هاي فارسي مقطع ابتدايي در سال تحصيلي 94- 1393 بررسي شده‌اند. هدف شناسايي ميزان پرداختن به هويت‌ ملي، ديني (اسلامي)، مذهبي (شيعي) و محلي در اين كتاب‌ها بوده است. روش تحقيق تحليل محتوا و حجم نمونه 246 مطلب درسي و 518 عكس در كتاب‌هاي اول تا ششم مقطع ابتدايي‌ است. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه در 61 درصد از كل مطالب و 1/52 درصد عكس‌ها، مولفه‌هاي هويتي وجود دارد. از اين ميزان در 4/51 درصد مطالب، مولفه‌هاي هويت ملي و در 3/43 درصد مولفه‌هاي هويت ديني (اسلامي) برجستگي داشته‌اند. هم‌چنين 7/50 درصد از عكس‌ها مرتبط با هويت ديني (به ويژه پوشش اسلامي) و 8/34 درصد مرتبط با هويت ملي بوده‌اند. گرچه سطوح هويتي بين هويت‌هاي خرد و كلان رعايت شده است، ولي پرداختن به هويت محلي بسيار ناچيز است.

In this article, the components of Iranian identity have been examined in the Primary school Farsi textbooks in the educational year 2014-2015. The aim of research was to extract the amount of dealing with national, religious (Islamic), sectarian (Shiite) and ethnic identities in these textbooks. The research method is content analysis; the sample size is 246 text items and 518 images in the Farsi textbooks of first to sixth levels in elementary school. The results indicate that identity components are observed in 61 percent of text items and 52.1 percent of images. In 51.4 percent of this amount, the components of national identity and in 43.3 percent, the components of religious (Islamic) identity have been highlighted. Also 50.7 percent of images were related to religious identity (particularly Islamic dress) and 34.8 percent to national identity. Although the levels of macro and micro identities have been considered, but ethnic identity is rarely dealt with and almost neglected.