مقايسه‌ ‌تنيدگي ‌والدگري و مهارت حل‌ مشكل‌ خانواده در مادران دانش‌آموزان عادي و داراي نيازهاي ويژه

Comparison of Parenting Stress and Family Problem Solving Skills in the Mothers of Normal Students and Students with Special Needs

زمینه: شیوه‌ها یا راهبردهایی كه فرد در مقابله با موارد تنیدگی‌زا به كار می‌برد، نقشی اساسی در سلامت جسمی و روانی او ایفا می‌كند‌. فرآیندهای ارزیابی، مقابله و تلاش‌های شناختی- رفتاری افراد در تفسیر و غلبه بر مشكلات زندگی موثر هستند. هدف پژوهش حاضر مقایسه‌ تنیدگی والدگری و مهارت حل‌ مشكل خانواده در دانش‌آموزان با نیازهای ویژه و عادی بود.  روش: پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسه‌ای یا پس‌رویدادی بود. جامعه‌ آماری این پژوهش‌، همه دانش‌آموزانی بود كه در مدارس عادی و با نیازهای ویژه شهرستان شهریار مشغول به تحصیل بودند. با توجه به این‌كه جامعه مورد پژوهش شامل 4 گروه مادران دانش‌آموزان عادی، اتیسم، آسیب‌دیده‌شنوایی و كم‌توان‌ذهنی با تعداد جامعه آماری متفاوت بود، به‌تناسب با روش‌های نمونه‌گیری تصادفی‌ خوشه‌ای، نمونه در دسترس و تصادفی ساده، از هر گروه30 نفر در مجموع 120 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌های ‌تنیدگی‌ والدگری و مقیاس ‌حل‌‌ مشكل ‌خانواده استفاده شد. در پایان، داده‌های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یك‌راهه-آنووا مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل نشان داد كه در متغیر ‌تنیدگی‌ والدگری بین گروه‌ها به ترتیب مادران كودكان دارای اتیسم، كم‌توان‌ذهنی، آسیب‌دیده‌شنوایی و عادی دارای بیشترین میزان ‌تنیدگی‌ والدگری بودند، به این معنا كه مادران كودكان دارای اتیسم در مقایسه با مادران دیگر گروه‌ها تنیدگی والدگری بیشتری را تجربه می‌كنند. تنیدگی واﻟﺪﮔﺮی در ﻣﺎدران دانش‌آموزان دارای نیازهای ویژه در ﻫﺮ 2 ﻗﻠﻤﺮو واﻟﺪﮔﺮی و ﻗﻠﻤﺮو ﻛﻮدك به‌طور ﻣﻌﻨﺎدار ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻣﺎدران ﻛﻮدﻛﺎن عادی است ﻛﻪ اﻳﻦ تنیدگی می‌تواند ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻮدك، واﻟﺪ ﻳﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎﺷﺪ. نتیجه‌گیری: ویژگی‌های دانش‌آموزان با نیازهای ویژه، ﻧﮕﺮاﻧﻲ از ﺗﺪاوم ﺷﺮاﻳﻂ، ﭘﺬﻳﺮش ﻛﻢ ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺣﺘﻲ ﺳﺎﻳﺮ اﻋﻀﺎی ﺧﺎﻧﻮاده و ﻧﻴﺰ ﺷﻜﺴﺖ در درﻳﺎﻓﺖ حمایت‌های اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ می‌تواند در ﺑﺮوز اﻳﻦ تنیدگی ﻣوﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ.

Background: Practices or strategies to deal with the stress that a person applies play an important role in physical and mental health. Evaluation processes, cognitive-behavioral coping and efforts to interpret and overcome problems in life are effective. This study aimed to compare the stress (stress) parenting and family problem solving skills in mothers of students with special needs and normal. Method: The study is causal-comparative or retrospective research.  Population of the study includes all students in regular schools and in the special needs schools of Shahryar province. According to the study, population included four groups of mothers of normal children, autism, hearing impaired and mental retarded students. Each group consist 30 participants that they were selected by stratified sampling. For collecting data, the following questionnaires were used: parenting stress index and the scale of the problem of family. Data were analyzed by one-way ANOVA and post hoc test Scheffe. Results: The results showed that parenting stress has significant effect on mothers of students with special needs. It means that mothers of students with autism experience significant increase stress in compare with others. Conclusion: The characteristics of students with special needs, worries about the continuing acceptance by society and even other family members as well as the failure to reduce special support can be effective in emerging stress.