بررسي ميزان شيوع و برخي عوامل موثر بر پوسيدگي دندان در كودكان 7 تا 12 ساله در شهرستان بويراحمد در سال 1393

Dental Caries and Related Factors among 7-12 Year-old School Children in Yasuj, Iran, in 2014

زمينه و هدف: پوسيدگی دندان يكی از بيماری‌های عفونی شايع دوران كودكی است. اين مطالعه به منظور تعيين ميزان شيوع و شاخص پوسيدگی دندان در دانش آموزان 12ـ7 ساله شهر ياسوج و روستاهای اطراف آن اجرا شد. روش بررسی: در اين مطالعه مقطعی ـ تحليلی 460 كودك به صورت تصادفی دو مرحله‌ای از مدارس ابتدايی شهر ياسوج و دهستان‌های تابعه، انتخاب شدند. اطلاعات آموزشی، جمعيتی، اقتصادی و عادات بهداشتی دهان و دندان وتغذيه‌ای به وسيله يك پرسشنامه جمع‌آوری و وضعيت بهداشت دهان و پوسيدگی دندان‌ها با انجام معاينه بالينی به وسيله  نور، آينه  و سوند به وسيله يك تيم دندان پزشكی حرفه‌ای در يك چك ليست ثبت گرديد. داده‌ها پس از استخراج با روش‌های آمار تحليلی تجزيه وتحليل شدند. نرم افزارهای مورد استفاده  SPSS نسخه 22 و  R نسخه 2/3 بود و سطح معنی‌داری(α)  برابر پنج درصد، در نظر گرفته شده است. يافته‌ها: شيوع پوسيدگی در دندان‌های شيری، دايمی‌‌و كل دندان‌ها به ترتيب برابر 2/75، 1/41 و 8/89 درصد، و ميانگين شاخص‌های dmft،DMFT  و dmft+DMFT، به ترتيب برابر 57/3، 87/0 و 44/4، به دست آمد. علاوه براين شيوع پوسيدگی در دندان‌های دايمی‌‌و DMFT در دختران به طور معنی‌دار(046/0=p) بيش از پسران ولی در كل دندان‌ها شيوع پوسيدگی در پسران به طور معنی‌دار(032/0=p) بيش از دختران بود. پوسيدگی دندان‌های دايمی‌‌در كودكان با سن رابطه مستقيم و معنی‌دار داشت (0001/0>p). هم‌چنين شاخص DMFT و شيوع پوسيدگی در دندان‌های دايمی‌‌در كودكان روستايی به طور معنی‌دار بيش از كودكان ساكن شهر ياسوج بود(0001/0>p). شاخص dmft+DMFT با شاخص توده بدنی كودكان رابطه‌ای معكوس و معنی‌دار نشان داد(004/0=p). استفاده از نخ دندان موجب كاهش معنی‌دار(027/0=p)در پوسيدگی دندان‌ها شد و پوسيدگی دندان در كودكانی كه مسواك می‌‌زدند، لبنيات مرتب مصرف می‌كردند ، شغل پدرشان كارمند و پدر و مادرشان سواد بالاتری داشتند كمتر بود(1/0p>). نتيجه‌گيری: شيوع و شدت پوسيدگی دندان در دانش‌آموزان ابتدايی شهر ياسوج و روستاهای اطراف نسبت به متوسط كشوری و استانداردهای سازمان جهانی بهداشت به اندازه قابل توجهی بالاتر بود. دندان‌های پسران نسبت به پوسيدگی استعداد بيشتری داشتند، با بالا رفتن سن شيوع پوسيدگی در دندان‌های دايمی‌‌بيشتر می‌شد، در كودكان روستايی پوسيدگی دندان شايع‌تر و شديدتر بود. رعايت اصول مراقبتی و بهداشتی دندان‌ها، درآمد مستمر و سواد بالاتر والدين و مصرف لبنيات كاهش پوسيدگی در كودكان را در پی داشت.

Introduction and objective: Tooth caries is the most prevalent infectious disease in children. The purpose of this study was to assess carries experience indexes and related factors among 7-12 year-old school children in Yasuj, Iran, in 2014. Materials and methods: In the present Cross-sectional and analytical study, using a two-stage random sampling, 460 students from primary schools of Yasuj city and surrounding villages were selected. The children were clinically examined at their school by a professional calibrated dentistry team. Their demographic and socioeconomic status, mouth health behaviors and teeth carries status and consumed nutritional materials were gathered by a questioner and a dental chart. The data were analyzed using inferential statistical methods. The SPSS software version 22 was used to extract the outputs and α=0.05 was considered as the significant level. Results: The dental caries prevalence of deciduous, permanent and total of  two type of dents were  75.2, 41.1 and  89.8 percent, respectively and the dmft, DMFT and dmft+DMFT indexes were 3.57, 0.87, and 4.44, respectively.. The caries prevalence of permanent teeth and DMFT in girls were significantly higher than boys (p=0.046), but the caries prevalence in total of dents in boys was significantly higher than girls ( p=0.32). Furthermore, the dental caries prevalence in permanent teeth and DMFT in children resident in rural areas were significantly higher than those in urban areas (p<0.0001). The DMFT had a direct association with the children’s age and the dmft + DMFT index had a significant adverse linear correlation with Body Mass Index (BMI) of children (p=0.004). Moreover, the output indicated that tooth caries experiences in children who used dental flossing was significantly lower (p=0.027). Correspondingly, in children who used tooth brushing, consumed dairy foods, whom their fathers being official employees and parents having higher education, dental caries prevalence was lower (p>0.1).  Conclusions: Prevalence and severity score of dental caries among 7 - 12 year-old Yasuj students were higher than the WHO standards. The tooth caries experiences were more prevalent in boys and in children resident in rural areas, increased with age and decreased with BMI and less prevalent in children with higher family socioeconomic status. Tooth brushing and flossing and consuming dairy foods were protective agents in occurring tooth caries in primary school children in Yasuj, Iran.