بررسي مولكولي جمعيت ماهي سوكلا Rachycentron Canadum در آب هاي شمالي

Molecular investigation of population of Rachycentron Canadum species in the northern part of the Persian Gulf and Oman Sea based on NADH dehydrogenase (ND2) gene

سابقه و هدف: ماهي سوكلا Rachycentron Canadum از جمله ماهيان استخواني خليج فارس و درياي عمان است كه از نظر اقتصادي حايز اهميت مي باشد. در مطالعه حاضر، بررسي جمعيت و تعيين ميزان تنوع ژنتيكي اين گونه به منظور حفظ تنوع زيستي و معرفي ژنوتيپ هاي احتمالي موجود در مناطق عمده صيد و پراكنش آن جهت اعمال مديريت صحيح بر ذخاير اين گونه مهم و اقتصادي انجام گرديد. مواد و روش ها: در اين مطالعه ماهيان چهار منطقه از لحاظ ژنتيكي مورد ارزيابي قرار گرفتند. به اين منظور 120 عدد ماهي سوكلا از سواحل شمالي خليج فارس و درياي عمان جمع آوري گرديد. DNA با روش فنل- كلروفرم از بافت باله پشتي استخراج شد و واكنش PCR با استفاده از يك جفت آغازگر اختصاصي (پرايمر) بر اساس توالي نوكليوتيدي ژنNADH dehydrogenase subunit 2 (ND2) طراحي گرديد و سپس محصول PCR متعلق به 54 عدد ماهي سوكلا براي مطالعه تنوع جمعيتي اين گونه تعيين توالي شد. يافته ها: نتايج حاصل از اين بررسي نشان داد كه ميزان تنوع هاپلوتيپي در درون جمعيت نمونه هاي بوشهر 00/ 0 ± 00/0 و در نمونه هاي سيستان و بلوچستان 03/ 0 ± 00/0 و ميانگين دو منطقه 015/ 0 ± 00/0 بود. همچنين ميزان تنوع هاپلوتيپي در درون جمعيت نمونه هاي خوزستان 04/ 0 ± 00/0 ، در نمونه هاي هرمزگان 04/ 0 ± 00/0 و ميانگين دو منطقه 04/ 0 ± 00/0 بود. همين طور ميزان تنوع هاپلوتيپي در درون جمعيت نمونه هاي خوزستان 04/0 ± 00/0 و در نمونه هاي بوشهر 00/ 0 ± 00/0 و ميانگين دو منطقه 02/ 0 ± 00/00 بود. همچنين ميانگين مناطق سيستان و بلوچستان و هرمزگان 035/ 0 ± 00/0 و ميانگين مناطق بوشهر و هرمزگان 02/ 0 ± 00/0 ارزيابي گرديد. در اين پژوهش، در منطقه هرمزگان 8 ، سيستان و بلوچستان 4 ، بوشهر 4 و در خوزستان 5 هاپلوتيپ مشاهده شد كه بيشترين تنوع هاپلوتيپي در درون جمعيت ها به ترتيب در آب هاي هرمزگان و خوزستان و كم ترين تنوع هاپلوتيپي در بوشهر و سيستان و بلوچستان مشاهده گرديد. بحث: در بين هاپلوتيپ هاي مشاهده شده، چند هاپلوتيپ از منطقه خوزستان در يك شاخه Clade جداگانه از ديگر مناطق (هرمزگان، سيستان وبلوچستان و بوشهر) قرار گرفت كه مي توان استنباط كرد اين گونه غير مهاجر داراي جريان ژني كم تري در منطقه خوزستان نسبت به مناطق ديگر مورد مطالعه مي باشد. اين درجه از تمايز ژنتيكي را مي توان به اثر عواملي مانند ساختار هيدرودايناميك منطقه (جريان هاي دريايي) بين تنگه هرمز و گواتر، وجود جريان گردابي در خليج عمان و همچنين وجود جنگل هاي انبوه حرا به عنوان يكي از مهم ترين مناطق از لحاظ منطقه نوزاد گاهي براي لاروهاي ماهي و ميگو نسبت داد.

Abstract Aim and Background: Rachycentron Canadum is one of the most important commercial species in the Persian Gulf. This study focuses on molecular investigation of mentioned species in order to find and introduce the genetic differentiations and also probable genotypes for monitoring and managing the genetic resources of populations in three major catch areas in the Persian Gulf and the Oman Sea. Materials and methods: 120 individuals of this species were caught from the northern part of the Persian Gulf and Oman Sea. DNA extraction was performed from the dorsal part of the fin of 54 Individuals using Phenol-Chloroform method. Polymerase chain Reaction (PCR) was performed using a set of primers which designed based on NADH dehydrogenase (ND2) gene. Results: The haplotype diversity from the populations of Bushehr 0. ± 0, Sistan Baluchestan 0. ± 0.3 and mean diversity was recorded 0. ± 0.015. Also haplotype diversity from the populations of Khuzestan and Hormozgan were 0. ± 0.04 and 0. ± 0.04 respectively and the mean diversity was recorded 0. ± 0.04. haplotype diversity from the populations of Khuzestan and Bushehr were 0. ± 0.04 and 0. ± 0 respectively and the mean diversity was recorded 0. ± 0.02. Discussion: The study showed that some haplotypes of the populations belonging to Khuzestan were setting in one clade with common ancestor compared with the other population (Bushehr, Hormozgan and Sistan population) shown in another clade indicating that restricted genetic flow between Khuzestan and other studied areas. This study confirmed that several factors including barriers (mangrove forests) and marine currents can have an effect on the population diversity of this species in the Persian Gulf and Oman Sea.