نظريه نزديك‏ترين ارتباط در قراردادها با تاكيد بر حقوق ايران

The Doctrine of Closest Connection in Contracts by Emphasizing on Iranian Law

رشد فزاينده روابط بين المللي و اختلاف‌هاي ناشي از آن از يك سو، و پاسخگو نبودن قواعد حل تعارض سنتي از سوي ديگر، موجب طرح دكتريني جديد موسوم به «قانون كشور داراي نزديك ترين ارتباط» شده است كه قابل اعمال بر دسته‏هاي ارتباط اموال، مسيوليت مدني و امثال آن است. اين دكترين، متضمن آن است كه هر دعوايي به‌طور مستقل، در پرتوي عناصر ارتباطي‏اش رسيدگي شود كه همين امر، موجب مي‏شود دادگاه ها به روش استقرايي، براي هر پرونده قاعده اي متناسب و خاص اعمال كنند كه نزديك‏ترين ارتباط با قرارداد را دارد. به نظر مي‏رسد از اين دكترين، در اسناد بين‏المللي و قوانين داخلي كشورهاي مختلف استقبال شده است. ماده 968 قانون مدني كه به موضوع قانون حاكم بر قراردادها اختصاص دارد، حاوي پذيرش اين قاعده حل تعارض سنتي است كه قانون محل انعقاد را بر قرارداد حاكم مي‌داند مگر آنكه طرفين عقد، خارجي بوده و قانون ديگري را انتخاب كرده باشند. به نظر مي‏رسد اين قاعده سنتي نمي‏تواند پاسخگوي مقتضيات تجارت جهاني در عصر كنوني باشد و بايد قانونگذار همگام با تحولات كنوني در عرصه قواعد بين‌المللي حل تعارض، درباره پذيرش اين دكترين در حوزه قراردادها تجديد نظر كند.

Abstract Increasing development of international relations and their arising disputes on the one hand and ineffectiveness of traditional conflict rules on the other hand, have brought about a new doctrine under which the law of the country with the closest connection should be considered as the law applicable to category of property, tort and so on. This doctrine implies that applicable law in each case should be determined based on its own merits in the light of its connection factors by using the inductive, proportionate and specific rule methods. It seems that, this doctrine have been accepted in international documents and domestic laws in various countries. Article 968 of the Iranian Civil Code that is devoted to the governing law of the contracts, accepted traditional conflict rule, according to which the law of the place where the contract is concluded shall be regarded as applicable law, unless they both are foreigners and otherwise agreed. It seems, that this traditional rule is not in line with the requirements of the world trade and it is necessary that Article 698 will be amended. Keywords Article 968 of Iranian Civil Code, Closest connection, Conflict of laws, Connection factor.