مطالعه تطبيقي تابعيت اكتسابي: درس‌هايي براي قانون‌گذار ايراني

Comparative Study of Naturalization: Lessons for Iranian Legislature

اعطاي تابعيت مي‌تواند يكي از روش‌هاي جذب نيروي انساني مستعد و شايسته براي به‌كارگيري در مسير توسعه اقتصادي و اجتماعي باشد. اعطاي تابعيت در كنار شرايط ديگر مي‌تواند نقشي مهم در اين فرايند ايفا كند. شرايط اعطاي تابعيت بر اساس اين مقررات بايد طوري باشد كه نتيجه آن جذب اشخاص توانمند، مفيد و علاقمند به كشوري باشد كه متقاضي، تابعيت آن را درخواست مي‌كند. به علاوه، دارندگان اين تابعيت پس از تحصيل آن بايد حقوق و مزايايي داشته باشند كه نتيجه آن جذب هر چه بيشتر دارنده اين عنوان در كشوري باشد كه تابعيت آن را كسب كرده‌اند، به‌طوري كه دارنده آن، احساس بيگانگي از آن جامعه نكرده و تفاوت زيادي ميان خود و دارندگان تابعيت اصلي احساس نكند. كشورهايي كه در اين زمينه موفق بوده‌اند، از جمله ايالات متحده آمريكا و كانادا، قوانيني وضع كرده‌اند كه به هر دوي اين شرايط توجه كرده است. مقررات قانون مدني ايران در زمينه تحصيل تابعيت، شرايطي مطلوب را از اين حيث ندارد و نمي‌تواند در تحقق هدف يادشده، نقش‌آفريني كند. لذا پيشنهاد مي‌شود بازنگري شود.

Abstract Naturalization is one of the ways for attracting qualified and skilled persons for the economic and social development. Laws and regulations related to naturalization could play a significant role in this process. The requirements for naturalization in those laws and regulations should lead to attraction of qualified and skilled persons. Furthermore, those acquired such nationality should be treated on a non-discrimination basis to allow them to integrate into the community. Laws and regulations of those countries having successful experience in this respect, such as the United States and Canada, have taken into account these requirements. Such requirements are not well considered by the Iranian laws and regulations for naturalization and therefore they should be accordingly amended. Keywords Naturalization, Naturalization in Iran, Naturalization in the United States and Canada. ?