پراكنش فضايي سن بذرخوار كلزا Nysius cymoides (Hem.: Lygaeidae)

Spatial distribution of the canola false chinch bug, Nysius cymoides (Hem.: Lygaeidae)

سن بذرخوار Nysius cymoides تقريباً همزمان با برداشت محصول در مزارع كلزاي بيشتر مناطق كشور در جمعيت قابل توجه پديدار مي‌شود. به‌منظور تعيين پراكنش فضايي مراحل مختلف رشدي سن بذرخوار، از جمعيت سن در مزرعه كلزا واقع در ايستگاه تحقيقات كشاورزي بروجرد طي سال‌هاي 1385 و 1386 آماربرداري شد. از بيست تا بيست و پنج نقطه مزرعه به‌طور تصادفي هفته‌اي دوبار به‌كمك لولهمكش (آسپيراتور) از درون كادر لبه‌دار 25 سانتي متر مربعي نمونه‌برداري شد. نمونه‌هاي هر نقطه درون الكل به آزمايشگاه منتقل و به‌تفكيك تخم، سنين مختلف پورگي و حشرات كامل نر و ماده شمارش شد. الگوي پراكنش فضايي مراحل نابالغ و حشرات كامل سن بذرخوار به دو روش قانون نمايي تايلور و رگرسيوني ايوايو تعيين شد. نتايج نشان داد كه پراكنش مراحل مختلف زيستي سن بذرخوار در مزارع كلزا مطابق هردو روش در بيشتر موارد از نوع كپه اي بوده، ولي با قانون نمايي تايلور برازش بهتري نشان داد. مدل رگرسيوني واريانس- ميانگين در دو روش متفاوت بود. در تراكم‌هاي كم، روش ايوايو اندازه نمونه را در تمام مراحل زيستي مورد مطالعه بسيار زياد و يا منفي برآورد كرد كه قابليت كاربرد ندارد. به‌طور كلي در تعيين پارامترهاي پراكنش فضايي و برآورد اندازه نمونه ثابت سن N. cymoides روش تايلور بهتر از روش ايوايو بود.

The false chinch bugs, Nysius cymoides appears in many canola fields of the country at harvesting time. Spatial distributions of different stages of the bug were studied in canola fields of the Broojerd Agricultural Research Station during years 2006-2007. Twenty to twenty five samples were randomly taken via an aspirator from a 25 cm2 rimmed-quadrate twice a week. Each sample was kept in alcohol and carried to the laboratory for counting number of eggs, different nymphal instars and adult females and males. Spatial distribution pattern of each stage was determined by both Taylor’s power law and Iwao’s regression method. Aggregated pattern was detected by both models for most immature stages and adults. However, the data showed a better fit to Taylor’s model. Both methods demonstrated different patterns for variance-mean model. Iwao’s method predicted larger or negative sample size for low densities of the bug, which is inapplicable. Overall, Taylor’s power law had a better estimation of spatial distribution parameters and predicted smaller sample size than those of Iwao’s regression method for N. cymoides.