بررسي تحليلي مباني معرفت‌شناختي سازنده‌گرايي و مضمون‌هاي تعليم و تربيتي آن (با بهره‌گيري از رياليسم)

An analysis of the epistemological foundations of constructivism (from the standpoint of realism)

سازنده‌گرايي به واسطه‌ي اعتقاد به شكل‌گيري دانش و معرفت در ذهن انسان، تاكيد بر نقش فعال يادگيرنده در فرآيند ادراك و اينكه يادگيري انتقال واقعيت‌هاي جهان هستي به ذهن نيست، در تعارض با رياليسم قرار دارد. اين ديدگاه از دو رويكرد عمده‌ي روانشناختي و اجتماعي تشكيل شده است. سازنده‌گرايي روانشناختي به جنبه‌هاي روان‌شناختي معرفت تاكيد دارد و ساخت معرفت را ذهني، شخصي و فردي مي‌داند. سازنده‌گرايي اجتماعي بر ماهيت اجتماعي معرفت تاكيد دارد، و دانش و معرفت را نتيجه‌ي تعامل اجتماعي و روش‌هاي فرهنگي مي‌داند. در تحليل مباني معرفت‌شناسي سازنده‌گرايي با عنايت به رياليسم (كه هدف اصلي اين نوشتار است) با بكارگيري روش تحليلي‌– انتقادي اين نتيجه به دست آمد كه ويژگي‌هاي معرفت شناختي سازنده‌گرايي در هيچكدام از موارد ماهيت، حدود، و منابع، معرفت با رياليسم شباهت ندارد. همچنين با تاكيد بر اين يافته كه در سازنده‌گرايي، معرفت شناسي با روان‌شناسي و جامعه‌شناسي ادغام شده است، معلوم گرديد كه بر خلاف رياليسم و برخي ديگر از مكتب‌هاي سنتي كه معرفت را محصول ثابت فرايند يادگيري مي‌دانند، براي سازنده‌گرايان اين محصول ثابت دست نايافتني بوده و در عوض فرايند يادگيري محور قرار مي‌گيرد. بر اين اساس براي سازنده‌گرايان، يادگيري عبارت است از حضور فعال يادگيرنده در جريان ساخت معرفت.

Constructivism which maintains that human mind constructs knowledge and which attributes a vital role in the formation of knowledge to the perception of the learners, considers knowledge not to be a reflection of external reality and, hence is in conflict with realism. Lacking a unified view toward knowledge formation, constructivism lays emphasis on two approaches toward the construction of knowledge, one psychological the other sociological. Psychological constructivism maintains that knowledge formation depends predominantly on the activities of the individualʹs mind where as its sociological counterpart subscribe to the view that it is based on social interaction. in the analysis of constructivism from a realist standpoint, which was the goal of this research, it was discovered that epistemologically speaking, there are wide disparities between constructivism and realism. Regarding the nature, limits and sources of knowledge. Based on the findings of this study it become manifest that constructivistʹs epistemology is mixed with both psychology and sociology. It was also ascertained that, in constructivism in contrast to realism, knowledge has no independent status against process which is supposed to be fixed. Thus knowledge has a fluid character, being part and parcel of the process of learning. Learning which seems to be tantamount to knowledge is itself the product of learnerʹs activity.