نقش باورهاي فراشناختي در پيش بيني نگراني آسيب شناختي (مرضي) دانش‌آموزان مبتلا به اضطراب امتحان

فراشناخت يك مفهوم چند وجهي است. اين مفهوم دربرگيرنده ي دانش، فرآيندها و راهبردهايي است كه شناخت را ارزيابي، نظارت و يا كنترل مي‌كند. پژوهش حاضر با هدف بررسي نقش باورهاي فراشناختي با نگراني آسيب شناختي در دانش‌آموزان مبتلا به اضطراب امتحان انجام شد. تعداد 670 دانش‌آموز (315 دختر و 355 پسر) از دانش‌آموزان دبيرستاني شهر تبريز به صورت تصادفي خوشه اي چند مرحله اي انتخاب و به پرسشنامه ي اضطراب امتحان پاسخ دادند. سپس تعداد 183 دانش‌آموز كه طبق معيار نقطه برش پرسشنامه مبتلا به اضطراب امتحان بودند، علاوه بر اطلاعات دموگرافيك به پرسشنامه‌هاي باورهاي فراشناختي ولز و كارترايت، نگراني پنسلوانيا و اضطراب امتحان اسپيل برگر پاسخ دادند. تحليل داده‌ها با روش‌هاي آماري ضريب همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون چندمتغيره انجام شد. بين نمرات افراد در مولفه‌هاي باورهاي فراشناختي با نگراني آسيب شناختي و اضطراب امتحان همبستگي مثبت معناداري وجود داشت، به عبارتي، با افزايش نمره ي فرد در مقياس باورهاي فراشناختي، نگراني آسيب شناختي و اضطراب امتحان فرد نيز بيشتر مي‌شود. هم چنين، رابطه ي نمره كلي با نمرات افراد در ابعاد كنترل ناپذيري و خطر، باورهاي مثبت درباره نگراني، اطمينان شناختي و نياز به كنترل افكار و وقوف شناختي معني داري بود (P < 0.01). باورهاي فراشناختي از عوامل موثر در سلامت رواني دانش‌آموزان است و مي‌توان با تغيير فراشناخت‌هايي كه شيوه ناسازگارانه ي تفكرات منفي را زياد مي‌كنند و يا باعث افزايش باورهاي منفي عمومي مي‌گردند به بهبود وضعيت سلامت رواني دانش‌آموزان كمك كرد.

Metacognition is a multi-dimensional concept. It includes knowledge, processes, and strategies to appraise, monitor, and control cognition. The aim of this research was to investigate the relationship between pathological worries and metacognitive beliefs in students with test anxiety. Using cluster-random sampling, 670 students (355 males and 315 females) were selected from among high school students of Tabriz. The subjects were asked to answer demographic questions and the Penn State Worry Questionnaire (PSWQ) and Spellberger Anxiety Test questionnaire as well as Wells and Cartwright metacognitive questionnaire. The data were analyzed by Pearson’s correlation coefficient and multivariate regression analysis. The results showed a significant and positive correlation between metacognitive beliefs and pathological worries and test anxiety. In other words, individuals with higher scores in metacognitive scale revealed worse pathological worries and test anxiety. There was also a significant correlation between total scores of both scales and scores on uncontrollability, positive beliefs, cognitive confidence and the need to control thoughts and cognitive self-consciousness (P < 0.01). Metacognitive beliefs are suggested to be effective factors in students’ general health. Also, it is possible to promote students’ mental health by changing metacognitive beliefs which enhance maladaptive and negative thinking styles or general negative beliefs.