تامل بر صلاحيت‌هاي حرفه‌اي معلمان در مطالعات برنامه درسي

Reflection on the professional competencies of teachers in curriculum studies

هدف از اين مقاله، تامل بر صلاحيت‌هاي حرفه‌اي معلمان در مطالعات برنامه درسي متناسب با برخي تحولات اجتماعي، فناوري اطلاعات و ارتباطات در سطح جهان است. اگر نهاد آموزش و پرورش به دنبال كاهش فاصله بين برنامههاي درسي قصد شده، تدريس شده و تجربه شده است، لازم است به برنامههاي درسي پنهان و مغفول نظام آموزشي خود توجه نمايد. واقعيتهاي موجود و در حال ظهور اجتماعي و تحولات در دنياي مجازي از ابعاد قابل تامل برنامههاي درسي پنهان و مغفول و اثرگذار بر سه برنامه درسي ياد شده خواهند بود. از آن جايي كه معلمان عنصر كليدي موفقيت برنامههاي درسي از جمله برنامههاي درسي قصد شده هستند، لازم است صلاحيتهاي متناسب با اين تحولات را كسب كنند. درك اين صلاحيتها ميتواند مقدمه تامل در ورود به برنامههاي درسي تربيت معلم باشد. از لحاظ روششناسي اين مطالعه يك بررسي مروري- تحليلي است و نگارنده در تحليل و تفسير مباحث از تجارب زيسته و نسبتاً طولاني خود به عنوان يك مدرس در حوزه تربيت معلم در تكميل مباحث نظري استفاده نموده است. مباحث اصلي مقاله در دو بخش تنظيم شده است: در بخش اول مروري بر ويژگيهاي برنامههاي درسي متاثر از تحولات اجتماعي و فناوري اطلاعات و ارتباطات در سطح جهان شده است و در بخش دوم به صلاحيتهاي حرفهاي معلمان متناسب با اين تحولات پرداخته شده است. يافتههاي اين مطالعه به شكلگيري صلاحيتهاي حرفهاي معلمان در دو زمينه: صلاحيت‌هاي حرفه‌اي متناسب با دانش برنامه درسي و صلاحيت‌هاي حرفه‌اي متناسب با عمل برنامه درسي هدايت شده‌اند كه هر كدام مشتمل بر چندين مولفههاي حرفهاي هستند و در قالب يك نمودار به تصوير كشيده شده‌اند.

The purpose of this paper is to reflect on the requirements in teachersʹ professional competencies in correspondence to worldwide social, information and communication technology developments and the effect that this development had on the curriculum. If we are trying to reduce the gap between the intended curriculum, the taught curriculum and experienced curriculum, it is necessary to pay attention to the hidden and neglected curriculum in our educational system. Current and emerging social facts and developments in digital world constitute considerable aspects of the hidden and neglected curriculum and effective on three curriculum types mentioned above. Since teachers are the key factor contributing to the success of curriculum, specially intended curriculum, they need the appropriate competencies to make these changes. Understanding these competencies can provide the basis for reflection on teacher training curricula. The methodology of this study is a survey involving a review – analysis and the author has applied her long-term experience as an educator in teacher education domain to enrich the theoretical aspects of study. The main topics of this study are organized in two sections: In the first section, features of curricula influenced by global social and ICT developments are reviewed, and in the second part teachersʹ professional competencies in accordance with these developments are reviewed. The findings of this study indicate teachersʹ professional competencies in two areas: professional competencies in accordance with knowledge of curriculum and practice of curriculum, each of which consists of several professional components and are illustrated in the form of a diagram.