تجزيه ژنتيكي-مولكولي ابعاد دانه برنج در جمعيت لاين هاي نوتركيب تلاقي عنبربو × سپيدرود با استفاده از نشانگرهاي SSR و AFLP

Molecular-genetic analysis of rice grain dimension in recombinant inbreed lines of cross of Anbarbu × Sepidroud

در ايران كيفيت برنج عموماً اهميت بيشتري نسبت به عملكرد دارد، بنابراين اصلاح ارقام برنج از لحاظ كيفيت جايگاه مهمي را دارا مي باشد. در پژوهش حاضر به منظور بررسي ساختار ژنتيكي و مكان-يابي ژن هاي كنترل كننده خصوصيات ظاهري دانه برنج، از 96 لاين اينبرد نوتركيب (نسل هشتم) حاصل از تلاقي ارقام عنبربو × سپيدرود استفاده شد. براي تشكيل نقشه پيوستگي ابتدا تعداد 365 نشانگر ريزماهواره و 35 تركيب آغازگري AFLP در والدين مورد ارزيابي قرار گرفتند. سپس از 124 نشانگر ريزماهواره و 21 تركيب آغازگري AFLP كه 263 نوار چندشكل و واضح توليد كرده بودند براي تعيين ژنوتيپ كل افراد جمعيت استفاده شد. نقشه ژنتيكي حاصل با تعداد كل 387 نشانگر، 4/1950 سانتي-مورگان از ژنوم برنج را پوشش دادند. مكان يابي فاصله اي مركب بر روي صفات كيفي ظاهري برنج، تعداد 13 QTL براي هشت صفت شناسايي نمود. از اين تعداد هشت QTL، بيش از 15 درصد از تغييرات صفات موردنظر را توجيه نمودند. براي وزن تك دانه پخته شده، دو QTL، طول و عرض برنج سفيد، بترتيب سه و يك QTL، شكل دانه خام و پخته شده به ترتيب دو و سه QTL و براي طول و عرض برنج پخته شده بترتيب سه و يك QTL شناسايي شد. با توجه به پايدار بودن جمعيت مكان يابي مورد استفاده، انتظار مي رود بتوان با اطمينان بيشتري از QTLهاي شناسايي شده در برنامه هاي انتخاب به كمك نشانگر و مكان يابي دقيق استفاده نمود.

Generally in Iran rice quality has more importance relative to yield. Therefore, breeding of rice cultivars for quality has priority. In the present study, in order to investigate genetic structure and QTL mapping of physical properties of rice grain were used 96 recombinant inbred lines (F8) of derived from Anbarbu × Sepidroud cross. To construct of linkage map, was performed parental survey using 365 microsatellite markers and 35 AFLP primer combinations. Then, 124 microsatellite markers and 21 AFLP primer combinations produced 263 clear and polymorph bands were used to determine genotype of whole population. The constructed genetic map using 387 markers covered 1950.4 cM of rice genome. Combined interval mapping on rice quality traits identified 13 QTLs for eight traits of which eight QTLs explained more than 15 percent of phenotype variance of given characteristics. There were two QTLs for grain weight and cooked grain weight. For grain length and width three and one QTLs were found, respectively. We found two and three QTLs for grain shape and cooked grain shap and three and one QTLs for cooked grain length and width, respectively. Considering of the stability of the mapping population it is expected that identified QTLs may be used with more confidence in marker assisted selection and fine mapping.