مقايسه سلامت روان مادران داراي كودكان با و بدون اختلال كم‌توجهي- بيش‌فعالي

Comparing the Mental Health in Mothers of Children with and without Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD)

زمینه: بیش‌فعالی یكی از رایج ترین اختلال‌های رفتاری است كه سلامت روان والدین، به‌ویژه مادران را به‌عنوان فردی كه نخستین ارتباط را با كودك دارد، به خطر می‌اندازد. هدف این پژوهش مقایسه سلامت روان مادران دارای كودكان با و بدون اختلال كم‌توجهی- بیش‌فعالی بود. روش: روش پژوهش حاضر، از نوع علی- مقایسه‌ای بود. جامعه آماری تمامی مادران در شهر همدان در سال 1390 بود. 200نفر از مادران كودكان با اختلال كم‌توجهی- بیش‌فعالی و مادران كودكان عادی به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی از بین مدارس ابتدایی ناحیه یك همدان در 2مرحله انتخاب‌شدند. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه‌ كانرز (فرم والد) و سیاهه نشانه‌های اختلال‌های روانی به‌دست‌آمد و به كمك نسخه 18برنامه اس‌پی‌اس‌اس تحلیل‌شد. روش آماری مورد استفاده برای تحلیل داده‌ها، تحلیل واریانس چندمتغیره بود. یافته ها: نتایج نشان‌داد كه بین میزان سلامت روان مادران دارای كودكان با اختلال كم‌توجهی- بیش‌فعالی و مادران دارای كودكان عادی تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین بین میزان شكایات جسمی، وسواس- اجبار، حساسیت بین‌فردی، افسردگی، اضطراب، خصومت، ترس مرضی، افكار پارانوئید و روان‌پریشی مادران دارای كودكان با اختلال كم‌توجهی- بیش‌فعالی و مادران دارای كودكان عادی تفاوت معنادار وجود داشت (01/0 > P). نتیجه گیری: یافته‌های این پژوهش نشان داد كه مادران دارای كودكان با اختلال كم‌توجهی- بیش‌فعالی نسبت به مادران دارای كودكان عادی سلامت روانی پایین‌تری دارند. دشواری‌های زندگی با یك كودك دارای اختلال كم‌توجهی- بیش‌فعالی بر سلامت روان مادران این كودكان بی‌تاثیر نیست، بنابراین توصیه‌می‌شود مداخله‌های پیشگیرانه، آموزشی و درمانی برای بهبود سلامت روان این گروه از مادران ارایه‌شود.

Background: Hyperactivity is one of the most common behavioral disorders that increase risks of mental health in parents, especially mothers. The purpose of this research was survey on mental health components in mothers of children with ADHD in comparison with normal children in Hamedan province. Method: The method of this research was causative-comparative. Population of study includes all mothers of Hamedan city in 2011. 200 mothers of children with ADHD and normal children were selected in cluster-random sampling method in two stages from elementary school in Hamadan. Data were collected by using Conner (parent form) and SCL-90 questionnaires and were analyzed using 18-SPSS software. Statistical method for analyze the data was MANOVA. Results: results showed that there is a significant difference between mental health of mothers of children with ADHD and normal children (P < 0.01). Also, there was a significant difference between somatization, obsessive-compulsive, interpersonal sensitivity, depression, anxiety, hostility, phobic anxiety, paranoid ideation and psychotic of mothers having ADHD and normal children. Conclusion: It can be concluded that mothers of children with ADHD have less mental health than mothers with normal children. Hardships of life with a child suffering ADHD is not ineffective; thus recommended that precautionary, educational and therapeutic interventions to give this group of mothers in order to improve the mental health of them.