تحليلي بر آمايش فضايي– مكاني فضاهاي درماني مشهد با رويكرد پدافند غيرعامل

An Analysis on Spatial Planning of Therapeutic Spaces of Mashhad with Emphasis on Passive Defensive Approach

مفهوم آمايش به تنظيم و تنسيق رابطه سه عنصر انسان، فضا و فعاليت‌هاي انسان در مقياس‌هاي مختلف جغرافيايي (محله، ناحيه، منطقه، شهر، كشور و جز آن) با تاكيد بر نقش نظام تصميم‌سازي و تصميم‌گيري اشاره مي‌كند. جايگاه مهم مديريت و تصميم‌گيري، وجه اشتراكي است كه آمايش را با موضوع پدافند غيرعامل پيوند مي‌دهد. هدف اين تحقيق بررسي چگونگي توزيع فضايي و مكاني كاربري‌هاي درماني (بيمارستان‌هاي مهم) مشهد با رويكرد پدافند غيرعامل است. هر چند تاكيد بر رويكرد پدافند غيرعامل است، به‌دليل ارتباط نزديك اين موضوع با موضوع آمايش (در مقياس شهري)، يافته‌هاي تحقيق مي‌تواند در برنامه‌ريزي فضايي و آمايشي شهر نيز موثر باشد. محدوده مورد مطالعه، مشهد است كه با توجه به تنوع و تعدد كاربري‌هاي درماني، بيمارستان‌هاي مهم و اصلي شهر براي بررسي نهايي انتخاب شد. نوع تحقيق كاربردي و روش آن توصيفي ـ تحليلي است. يافته هاي تحقيق نشان مي‌دهد بخش عمده‌اي از بيمارستاهاي مهم مشهد در محدوده بخش مركزي شهر و در محدوده با خطر بالا از منظر پدافند غيرعامل قرار دارد و توزيع فضايي آن‌ها بر اساس تراكم جمعيت، به‌شدت نامتوازن است. در نهايت، با بررسي نتايج پژوهش پيشنهادهايي براي كاهش مخاطرات مراكز درماني در زمان بحران بيان شد.

Spatial planning concept refers to alignment and arrangement of relationship between people, space and activities at different geographical scales (local, city, regional, country, etc.) with emphasis on the role of decision-making and decision-taking. The important situation of management and decision-taking is common factor which that links spatial planning with passive defense. Objective of this research is investigating the spatial distribution and localization of therapeutic land use (important hospitals) of Mashhad city with passive defense approach. Although, emphasis is on passive defense approach, however, because it is closely tied to the issue of spatial planning (especially in urban scale), the findings of the study can also be effective in spatial planning and urban planning. Study area is city of Mashhad that with regard to the diversity of therapeutic spaces, major city hospitals were selected for final consideration. Research methodology is descriptive - analysis method. Findings of Research indicate that the main part of important hospitals in Mashhad have been concentrated in the central part of the city. These regions located in areas of high risk in terms of passive defense. Imbalance between density population and spatial distribution of hospitals in urban areas is strongly noticeable. Finally, with attention to investigations and results, some suggestions for reduction hazards of therapeutic spaces in times of crisis offered.