نگاشت نقشه پايش فرايند كيفيت اقلام آماري مركز آمار ايران با رويكرد تحليل و توسعه گزينه‌هاي استراتژيك (سودا)

Mapping the monitoring of statistical items quality process with Strategic Options Development and Analysis (SODA) (Case study: Statistical center of Iran)

كيفيت مفهومي است كه براساس ديدگاه‌ها، نيازها وترجيحات كاربران تعيين مي‌شود. از اين رو در بين گرو‌ه‌هاي مختلف كاربران معاني مختلفي دارد. منظور از كيفيت داده‌ها و آمارها درجه يا ميزان اطمينان به مناسب بودن از آنها براي رفع نياز كاربران و رسيدن به اهداف تعيين شده در آمارگيري است. اين تعريف كامل‌تر از تعريفي است كه در گذشته با عنوان درستي آمارها به‌كار مي‌رفت، زيرا حتي در صورت درست بودن آمارها نمي‌توان از مطلوبيت كيفيت آنها اطمينان پيدا كرد، به بياني ديگر كيفيت آمارها مفهومي چند بعدي است كه همه ابعاد آن با هم در ارتباطند و درستي تنها يكي از ابعاد آن و شايد مهم‌ترين بعد آن محسوب مي‌شود. تمام ابعاد كيفيت اهميت دارند، اما در اغلب آمارگيري‌ها با توجه به منابع مالي و امكانات محدود، به‌دست آوردن آمارهايي با بهترين سطح كيفيت در تمام ابعاد آن تقريباً غيرممكن است. در اين تحقيق براساس رويكرد سودا مولفه‌هاي فرايند كيفيت اقلام آماري از جهت‌ها و ديدگاه‌هاي مختلف براي ساخت‌دهي به مسيله مورد پايش قرار مي‌گيرد كه مبناي پايش، مطالب علمي مستند و مصاحبه‌هاي عميق و نيمه ساختار يافته با خبرگان صاحبنظر در زمينه كيفيت اقلام آماري مركز آمار ايران است. سعي محقق اين است كه از تجميع تمامي نظرات اين صاحبنظران، ارتباط بين كيفيت اقلام آماري با مولفه‌هاي آن و عوامل تايرگذار بر آن را ساخت‌دهي كند. بعد از مشخص شدن نقشه پايش فرايندكيفيت اقلام آماري، سطح‌بندي كيفيت اقلام، اجزاي آن و همچنين ارتباط بين مولفه‌ها و عوامل تاثيرگذار بر آن مشخص مي‌شود.

Quality is a concept that is determined by users needs, attitudes and preferences. Thus among the various groups of users it have different meanings. Quality of statistics and statistical data refers to the degree of confidence on appropriateness of those statistics to satisfy users requirements and realize planned targets of the surveys. Quality of statistics is a multi- dimensional concept and all dimensions of quality are interrelated. "correctness" is most important dimension of the statistics quality. All aspects of statisticʹs quality are important but in most surveys because of limitations in budget & facilities having statistics with highest quality level in all dimensions is almost impossible. In this research based on SODA approach, components of quality process for statistical items has been monitored from different perspectives for problem structuring. Monitoring was based on scientific documents, semi-structured and deep interviews with experts in the field of statistical items quality in the statistical center of Iran. For structuring the researchers has tried to integrate experts perspective, relationships between quality of statistical items with their components & factors affecting them. In this research after drawing map of monitoring process for statistical items quality and leveling quality of items as well as their components and their relationships factors affecting quality of statistical items has been recognized.