مطالعه برهمكنش كود زيستي نيتروكسين، نيتروژن معدني و هيدروپرايمينگ بر عملكرد و اجزاي عملكرد دانه ذرت سينگل كراس 704

Interaction effect of nitroxin biologic fertilizer, mineral nitrogen fertilizer and hydropriming on grain yield and yield components of maize, SC704

به منظور بررسي اثر تلقيح بذر با كود زيستي نيتروكسين، هيدروپرايمينگ و سطوح مختلف كود نيتروژن بر عملكرد و اجزاي عملكرد دانه ذرت سينگل كراس 704، آزمايشي به صورت اسپليت پلات فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با چهار تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه صنعتي شاهرود در سال 1387 اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل هيدروپرايمينگ بذر در دو سطح (هيدروپرايمينگ و بدون پرايمينگ) به عنوان فاكتور اصلي و تلقيح بذر با كود زيستي نيتروكسين در دو سطح (تلقيح و بدون تلقيح) و كود شيميايي نيتروژن در سه سطح (150، 250 و 350 كيلوگرم در هكتار كود اوره) به صورت فاكتوريل به عنوان فاكتورهاي فرعي آزمايش بودند. نتايج نشان داد كه تلقيح بذر با نيتروكسين و هيدروپرايمينگ بذر به طور معني داري موجب افزايش عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك، شاخص برداشت، تعداد رديف دانه در بلال، تعداد دانه در رديف، وزن هزار دانه، طول بلال، قطر بلال، تعداد برگ و ارتفاع بوته ذرت سينگل كراس 704 شدند. سطوح نيتروژن نيز به طور معني داري عملكرد و اجزاي عملكرد را تحت تاثير قرار دادند، به طوري كه بيشترين عملكرد در سطح 350 كيلوگرم در هكتار به دست آمد. اثر متقابل هيدروپرايمينگ × نيتروكسين براي همه صفات به جز ارتفاع بوته، تعداد رديف در بلال، تعداد دانه در رديف، وزن هزار دانه و شاخص برداشت معني دار بود، در حالي كه اثر متقابل هيدروپرايمينگ × نيتروژن فقط بر وزن بلال و عملكرد دانه و اثر متقابل نيتروكسين × نيتروژن فقط بر ارتفاع بوته، طول بلال، وزن هزار دانه و عملكرد دانه معني دار بود. نتايج اين آزمايش نشان داد كه هيدروپرايمينگ به همراه تلقيح بذر با باكتري هاي محرك رشد گياه مانند نيتروكسين به طور معني داري موجب افزايش عملكرد دانه ذرت شد. علاوه بر آن، تلقيح بذر در سطوح بالاي نيتروژن در مقايسه با تلقيح در سطوح پايين نيتروژن نيز به طور معني داري عملكرد بيشتري توليد كرد.

To study the seed inoculation, hydropriming and different levels of nitrogen on yield and yield components of corn, an experiment was carried out as split plot factorial based on randomized complete block design with four replications in Agricultural Research Station of Shahrood Industrial University, during 2007-2008. The treatments were seed priming at two levels (priming and non-priming) in main plots and seed inoculation at two levels (inoculated and non-inoculated) and nitrogen levels (150, 250, 350 kg/ha) as factorial in sub plot. Results showed that seed inoculation and seed priming significantly increased seed yield, biological yield, harvest index, number of row per ear, number of seed per row, 1000-grain weight, ear length, ear diameter, number of leaf per plant and plant height in maize, SC704. Nitrogen levels significantly affected yield and yield components, so that 350 Kg.ha-1 nitrogen produced the highest grain yield. The priming × inoculation interaction effect was significant on the all studied traits except plant height, number of row per ear, number of grain per row, 1000-grain weight and harvest index. The priming × nitrogen interaction effect was also significant on ear weight and grain yield and the inoculation × nitrogen interaction effect was significant on plant height, ear length, 1000-grain weight and grain yield. Results of this research indicated that the hydropriming together with seed inoculation and growth stimulator bacteria including nitroxin significantly increased maize grain yield. Also, seed inoculation together with higher levels of nitrogen fertilizer significantly resulted higher grain yield than the seed inoculation with lower levels of nitrogen.