حازم القرطاجني و ابداع المصطلحات الجديده في مجال النقد الادبي و العروض

اصطلاح‌سازي حازم قرطاجني در حوزه نقد ادبي و عروض

حازم قرطاجني، ديدگاه‌ها و ايده‌هاي گوناگوني پيرامون ميراث نقدي و بلاغي عربي دارد كه در نقد جديد، خوانشي دوباره و توضيح و تفسيري جديد را مي‌طلبد. اين مقاله با هدف بازخواني نوآوري‌هاي قرطاجني و ارايه تفسيري تازه از آنها نوشته شده‌است. وي در ساختن اصطلاحات نقدي جديد كه در نقد ادبي قديم وجود نداشته، دستي دارد كه از جمله آنها اصطلاحاتي مانند «الاعتاب، المنزع، التحجيل، التسويم، التغيير، الاحاله، الارجل، الركن، السبط والجعده و...» است. اصطلاح «الاحاله»، نحوه ارتباط شاعر با گذشته را نشان مي‌دهد و در حقيقت همان اشاره شاعر به حوادث تاريخي و بررسي وقايع تاريخي است كه باعث پيوند ميان حال و گذشته مي‌شود كه در نقد معاصر عربي، «تناص» يا «استدعا الشخصيات» نام دارد. حازم قرطاجني، اولين كسي است كه اصطلاح «الارجل» را وارد علم عروض نمود كه منظور از آن، همان مقاطع صوتي است. اصطلاح «الركن» نيز اصطلاحي عروضي و عبارت از حرف ساكني است كه در قافيه بين دو حرف متحرك قرار مي‌گيرد. وي وزن‌هاي شعري را نيز به دو دسته السبط و الجعد تقسيم نموده‌است: «سبط»، وزني است كه در آن سه متحرك در پي هم بيايند و «جعد»، نيز وزني است كه در آن چهار حرف ساكن در دو جز و يا سه حرف ساكن در يك جز در پي هم بيايند. همچنين اصطلاح «منزع» نزد حازم، همان اصطلاح «اسلوب» است كه امروزه كاربرد فراواني دارد. «تسويم» نيز اصطلاح جديدي است كه ناقد اندلسي آن را به معناي حسن مطلع سخن آورده‌است، همان‌گونه كه «تحجيل» را به معناي حسن مقطع به كار برده‌است. به‌طور‌كلي هدف حازم از به‌كاربردن اين اصطلاحات، افزايش تاثير در خواننده است و وي با اصطلاح‌سازي در زمينه نقد ادبي، دايره فرهنگي زبان عربي را گسترش داده و باعث ترقي و تعالي ذهن عربي شده‌است و با ارايه آراي ارزشمند خود در اين حوزه، كمك فراواني به غني‌سازي نقد قديم عربي نموده‌است.

Hazim al-Qartajannl has different views and ideas aboutcriticism in the Critical Arab heritage and rhetorical, and calls for renewable reading and interpretation. He is also credited with creating a modern critical terminology which were not present in the old part of the Arab critical terminology, including the "Al-minza‘, Al-i‘t?b, Al-ta?j?l, Al-tasw?m, Al-ta?y?r, Al-i??la, Al-arjul, Al-rukn, Al-sab?, Al-ja‘da, Al-mutalaqq?". The term "Al-i??la" shows the poet dealing with history, and is a reference to the poet, the events of history or treatment of its proceedings, which compares present with the past.Hazim is the first to introduce the term "Al-arjul" to the prosody industry; It is an iconic term that refers to the voice clips. The term "Al-rukn "is a term in prosody; It is a static characterthat separates two moveable letters in rhyme. Hazim divided rhythms into "Al-sab? and Al-ja‘da"; Al-sab? is the one which brings the three moveable characters respectively; and,Al-ja‘da is a poeticrhythm in which four static characters of two or three parscome from one part. From Hazim’s Perspective, "Al-minza" is a term used today meaning "poetic method", and "Al-tasw?m"is an innovative term used to indicate good beginning of a speech, coined by Andalusiancritic. The term "Al-ta?j?l" in the "Minhaj al- Bulaghaʹ wa Siraj al-cUdaba"is called "the good end of the speech"by Arab rhetoric scientistsand etc. The goal of each of these terms is to influence "Al-mutalaqq? or recipient". The Hazim al-Qartajannl expanded the circle of Arab cultureand upgraded the Arab mind bycreating these new terms in literary criticism.The value of these views has contributed to the enrichment of the old Arab criticism.