معرفي هرباريوم وزارت جهاد كشاورزي "ايران"

An introduction to the Herbarium Ministerii Iranici Agriculturae “IRAN”

شناسايي و تعيين نام موجودات زنده نخستين گام پژوهش و كليد دست‌يابي به تمامي اطلاعات و سوابقي است كه در مورد آن‌ها وجود دارد. از اين رو ضروري است تا در شناسايي و تعيين نام موجودات مختلف كمال دقت به كار گرفته شود. از سوي ديگر، شناخت و حفاظت از تنوع زيستي يكي از اساسي‌ترين مسايل اغلب كشورهاي جهان محسوب مي‌شود و اين امر نيز بدون بررسي و شناخت موجودات زنده يك منطقه يا كشور ميسر نمي‌شود. بدين ترتيب مي‌توان شناسايي و مطالعه ارگانيسم‌هاي مختلف را اساسي‌ترين گام در استراتژي حفاظت از تنوع زيستي تلقي نمود. از آنجايي‌كه تنوع زيستي و ذخاير ژنتيكي بخش مهمي از سرمايه‌هاي ملي هر كشور محسوب مي‌شوند، استقرار و توسعه هرباريوم ملي براي هر سرزميني ضروري به‌ نظر مي‌رسد. بدون وجود چنين منابع و ذخايري، شناسايي گياهان، نام‌گذاري علمي آن‌ها و انجام مطالعات در زمينه شناخت پراكنش و غناي تنوع زيستي يك كشور امكان‌پذير نخواهد بود. استقرار و توسعه هرباريوم، بستري را براي انجام مطالعات در زمينه‌ علوم مختلف از جمله بيوسيستماتيك، محيط زيست، تنوع زيستي و ... فراهم مي‌سازد. براي واژه "هرباريوم" در واژه‌نامه‌ها دو معني و مفهوم درج شده است: الف) به مجموعه‌اي از رستني‌هاي يك ناحيه، كشور، قاره يا جهان گفته مي‌شود كه به روش‌هاي ويژه‌اي خشك و نگهداري مي‌شوند. اين رستني‌ها ممكن است توسط يك فرد يا افراد مختلف گردآوري شده و تعيين نام شده باشند. به عبارتي، يك هرباريوم ممكن است متعلق به يك فرد متخصص باشد و يا اينكه به سازمان و واحدي دولتي يا غيردولتي تعلق داشته باشد، ب) به هر اتاق ساختمان يا هر فضايي اطلاق مي‌شود كه رستني‌هاي خشك شده براي تحقيقات علمي در آن نگهداري مي‌شود. بين متخصصان مفهوم اولي متداول‌تر بوده و كاربرد بيشتري دارد و بنابراين، در نوشته‌هاي مختلف هرجا كه به واژه "هرباريوم" برخورد مي‌شود، اغلب‌ همين مفهوم مورد نظر مي‌باشد. با اين مفهوم اسامي، شناسه (كد) و مشخصات شناسنامه‌اي هرباريوم‌هاي مهم و معروف دنيا كه در مجامع بين‌المللي ثبت شده‌اند، در فهرست هرباريوم‌هاي جهان (Index Herbariorum) درج شده است. لازم به توضيح است، اين فهرست تا سال 1990 به صورت چاپي منتشر مي‌شده (Holmgren et al. 1990)، تا اينكه در سال 1996 امكان جستجوي آنلاين اين پايگاه اطلاعاتي فراهم گرديد. در حال حاضر ويراستاري اين پايگاه اطلاعاتي جامع به عهده خانم دكتر باربارا تيرس (Barbara M. Thiers)، رييس هرباريوم باغ گياه‌شناسي نيويورك (NYBG Herbarium)، مي‌باشد.