تعيين پارامترهاي قطب اولر بلوك هاي زمين ساختي در منطقه شمال شرق ايران بر پايه داده‌هاي GPS

Euler Pole Parameter Determination of Tectonic Blocks in N-E Iran Region by Using GPS Velocities

برای بررسی تغییر شكل پوسته زمین، جابجایی صفحات، لغزش گسل ها و میزان سرعت بین لرزه‌ای گسل‌ها، مدلسازی های مختلفی وجود دارد. مدل بلوك یكی از مدلسازی های متداول و شناخته شده به منظور بررسی تغییر شكل پوسته است كه با استفاده از مشاهدات GPS (داده های ژئودتیكی) و تلفیق آن با داده های زمین شناسی با ساختاری هندسی به بررسی چرخش صفحات منطقه مورد مطالعه و اندازه گیری نرخ لغزش گسل ها می پردازد. در این نوع مدلسازی فرض می شود جابجایی تنها در یك مرز مشخص كه همان خط گسلی بین دو بلوك است اتفاق می افتد. در واقع چنانچه رفتار هر بلوك بر پایه قطب اولر ارزیابی شود، می توان با تعیین پارامترهای قطب اولر برای هر بلوك، در مورد نرخ لغزش خطوط گسلی كه همان مرز بلوك ها هستند نیز اظهار نظر نمود. در این پژوهش حركت قطعات محصور به خطوط گسلی (بلوك ها) بر اساس مفهوم قطب اولر مورد توجه قرار گرفت و با استفاده از میدان سرعت GPS موجود در منطقه شمال شرق ایران پارامترهای هر بلوك تعیین گردید. در این تحقیق 13 بلوك برای كل ایران در نظر گرفته شد و با كمك بردارهای سرعت GPS موجود، پارامترهای قطب اولر هر كدام محاسبه گردید. قطب اولر برای بلوك های منتهی به منطقه شمال شرق ایران كه در این تحقیق از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند، با نرخ چرخش ساعتگرد 0.288°±0.097° Myr-1 و نرخ چرخش ساعتگرد 0.303°±0.042° Myr-1 به ترتیب برای بلوك های كویر و لوت به دست آمدند.

In order to study crustal deformation and slip rates on active faults, there are different models. One of them is Block Model which includes the effects of block rotation and elastic strain accumulation consistent with a simple model of the earthquake cycle. Geodetic observations, especially Global Positioning System measurements, of inter-seismic deformation provide constraints on the partitioning of fault slip across plate boundary zones, the spatial distribution of both elastic and inelastic strain accumulation, and the nature of the fault system evolution. Block motions, fault-slip rates, elastic coupling, and internal block strain rates are determined simultaneously using a linear estimator with constraints from both geodetically determined velocity fields and geologic fault-slip rate estimates. In this research, we are focusing on Block motions in N-E Iran area which indicate Euler pole parameters determination. Clockwise block rate rotations from 0.1 to 6.7 degrees per Myr with standard deviation ±0.02 to ±1.7 degrees per Myr were obtained for different blocks considered in this study