هيدگر جوان و بحران علوم نظري

Young Heidegger and the Crisis of Theoretical Sciences

هيدگر پس ‌از جنگ جهاني اول متوجه بحراني در علم شد كه آن ‌را ناشي از غلبه رويكرد نظري برخاسته از علوم ‌تجربي و تسري‌ يافتن اين رويكرد به ‌ساير بخش‌هاي علوم مي‌دانست. چيستي اين بحران و راه چيرگي بر آن پرسشي است كه به‌زعم اين نوشته، يكي از دغدغه‌هاي اصلي هيدگر، پيش از تاليف هستي و زمان بوده است. پرسش اصلي ما در اين مقاله شناسايي رويكرد هيدگر به اين بحران در دوره‌اي است كه كم‌تر مورد توجه قرار مي‌گيرد، يعني هيدگر جوان پيش از تاليف كتاب هستي و زمان. در همين راستا بيان‌ مي‌شود كه چگونه يك نظريه از طريق زندگي‌زدايي و صوري‌سازيِ موقعيت‌هاي زنده حاصل مي‌شود. اين موضوع با تمركز عمده بر درس‌گفتارهاي سال 1919 فرايبورگ تحقيق شده است. در نگاه هيدگر جوان علم، كنشي زنده، و مواجهه‌اي اگزيستانسيال با جهان است. ما در آغازه‌هاي پژوهش‌هاي علمي‌مان پديده‌ها را در زيست ـ بافتِ روزمره‌مان معنادار مي‌كنيم؛ اما به‌تدريج با محوِ اين موقعيت‌هاي تاريخي و زيستي پديده‌ها را به‌‌شكلي منتزع از بافتِ معنابخش‌شان درمي‌آوريم و آن‌ها را به‌‌مثابه چيزهايي نظري در نظر مي‌گيريم. به‌نظر هيدگر رويكرد نظري، كه غالب‌ترين رويكرد در علم جديد است، از مواجهه‌اي پيشا ـ نظري و اصيل نشيت گرفته است. در پايان با ارايه تفسيري شماتيك نشان مي‌دهيم مراحل تبديل ‌شدن امر موقعيتمند به ابژه نظري چه مراحلي است.

In this essay, at first, we will discuss Heideggerʹs notions on the main crisis of Western academy raised after the First World War. Heidegger thinks that such a crisis is the effect of ‘theoretical approach’, which dominates natural sciences, and its transmission to other disciplines. Secondly, the Heideggerʹs analysis on the basis of the theoretical approach is examined and we argue how a theory is primarily derived from de-vivification and formalization of ‘live situations’. These subjects can be studied by emphasis on the Freiburg 1919 lecture-courses. Young Heidegger believes that science is a live practice which is based on an existential encounter with the world. In this context, every scientific practice must be viewed and interpreted in its life-context. This theoretical encounter is originated from an ingenuous and pre-theoretical encounter. Drawing on a schematic figure, we will show how through a multi-levels process, the situational is transformed to the theoretical. Keywords: Martin Heidegger, Phenomenology of Scientific Practice, the Crisis of Theoretical Sciences, Science as a Practice, Theory.