تصحيح بيت هايي از ديوان عنصري

Emendation of Some Verse from Onsori’s Divan

از ديوان عنصري، ملك الشعراي دربار محمود غزنوي، تا كنون دو تصحيح منتشر شده است، ولي به سبب آنكه نسخه‌هاي ديوان او نسخه‌هاي معتبري نيستند، در اين دو تصحيح ديوان او هم ناگزير اشتباهاتي راه يافته است. در اين جستار به بررسي و تصحيح بيت هايي از ديوان او پرداخته مي شود كه در چاپ هاي يحيي قريب و محمد دبيرسياقي به نادرست تصحيح شده اند. اساس كار استفاده از همان دستنويس هايي است كه اين دو مصحح از آنها در تصحيح خود بهره برده اند و گذشته از آنها، دستنويسي ديگر نيز كه از دستنويس هاي مورد استفاده اين دو مصحح كهن تر است، براي رسيدن به صورت درست بيت به كار خواهد رفت. بيشتر اصلاحات بر اساس ملاك هاي دستوري و معنايي و با توجه به قرارداد هاي شعر كهن فارسي، به‌ويژه شيوه هاي قافيه بندي و صنعت پردازي، انجام يافته است.

We have now at hand two editions of Onsori’s Divan , none of them is ideal. This is clauesd, first of all by the corruption of the manuscripts. This article attempts to examine and rectify a number of verses of Onsori’s Divan which have not been correctly recorded by the editors of the Divan in any of its two main editions; the 1st by Yahya Gharib, edited in 1341 S.H., and the 2nd by Mohammad Dabirsiaghi, edited in 1363 S.H. The basis of this study is the same manuscripts used by the mentioned editors. In addition, an older manuscript to which they had not access is used to find the correct forms of some of the verses. In this study most of the emendations were made upon grammatical and semantic criteria, especially regarding to the ancient Persian poetry conventions and figures of speech, as well as its literary traditions and style principals.