تاثير مداخله آموزشي مبتني بر الگوي پرسيد بر ارتقاي كيفيت زندگي سالمندان

Effect of an Educational Intervention According to the PRECEDE Model to Promote Elderly Quality of Life

مقدمه: افزايش جمعيت سالمندان لزوم توجه به ارتقاي كيفت زندگي آنها را افزايش داده است. مطالعه حاضر باهدف بررسي تاثير مداخله آموزشي بر اساس الگوي پرسيد در ارتقاي كيفيت زندگي سالمندان انجام‌گرفته است. مواد و روش‌ها: اين مطالعه نيمه تجربي بر روي 80 نفر از سالمندان كه به‌صورت تصادفي به دو گروه مداخله و كنترل تقسيم‌شده بودند، انجام شد. طراحي برنامه مداخله، مطابق با مراحل الگوي پرسيد صورت گرفت. قبل از اجراي مداخله پرسشنامه سنجش كيفيت زندگي و پرسشنامه خودساخته و استاندار مطابق با مراحل الگوي پرسيد در هر دو گروه تكميل شد و يك ماه بعد از مداخله هر دو گروه مجدداً پرسشنامه‌هاي مذكور را تكميل نمودند. داده‌هاي جمع‌آوري‌شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS ويرايش 21 و آزمون‌هاي تي‌زوجي، تي‌مستقل، آناليز واريانس يك‌طرفه، كاي‌دو و كوواريانس مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت. يافته‌ها: ميانگين نمره كل كيفيت زندگي در گروه مداخله قبل از مداخله آموزشي 13/23±76/77 بود كه بعد از مداخله آموزشي به 12/25±82/87 افزايش يافت، بر اين اساس اختلاف آماري معني‌داري بين نمره كيفيت زندگي در دو گروه مداخله و كنترل بعد از مداخله آموزشي وجود داشت (0/031=P). يافته‌هاي حاصل از ابعاد مختلف كيفيت زندگي نيز نشان داد كه اختلاف معناداري در ابعاد سلامت جسمي و سلامت رواني، اجتماعي و محيطي قبل و بعد از مداخله آموزشي در گروه مداخله وجود داشت (0/05 > P). نتيجه‌گيري: به‌كارگيري الگوي پرسيد مي‌تواند منجر به شناسايي عوامل تاثيرگذار بر كيفيت زندگي سالمندان و درنتيجه تدوين برنامه آموزشي موثر گردد.

Introduction: Increasing elderly population has increased attention to improve quality of life in elderly people. This paper aimed to study the effect of educational intervention based on the PRECEDE model to promote quality of life in elderly. Materials and Methods: In this experimental study, 80 elderly people were randomly divided into two intervention and control groups. Planning of educational program was performed according to the PRECEDE model. Before implementing the program, Quality of life ques-tionnaire and a self-designed and standard questionnaire according to the PRECEDE Model were filled in both groups. Both groups were followed up one month after the intervention and previous questionnaires were filled again. Collected data was analyzed using paired T-test, independent sample T-test, one way ANOVA, Chi-square and ANCOVA by SPSS-21 software. Results: Through health promotion intervention, the mean score of quality of life increased from 76.77±13.23 to 82.87±12.25. There was a significant difference between the total score of quality of life of intervention and control groups (P=0.031). In addition, findings showed a significant difference in physical, mental, environmental and social dimensions before and after the intervention (P < 0.05). Conclusions: Using the PRECEDE model could help to identify influential factors on quality of life in elderly and developing effective educational programs.