راهنماي مبتني بر شواهد به منظور پيشگيري از مصرف سيگار در مدارس

An evidence-based guideline for school-based interventions to prevent smoking

چكيده مقدمه: مصرف دخانيات يكي از مهمترين معضلات در دنياي امروز است. عوارض مصرف دخانيات بخصوص در كودكان و نوجوانان بيشتر مي باشد. مصرف سيگار اغلب در سنين نوجواني شروع مي گردد، از اين رو مداخلات مبتني بر مدرسه مي تواند نقش موثري در پيشگيري داشته باشد. هدف از اين مطالعه بومي سازي يك راهنماي مبتني بر شواهد در حيطه پيشگيري از مصرف سيگار در مدارس بوده است. روش بررسي: اين مطالعه براساس اصول بومي سازي راهنماهاي باليني مبتني بر شواهد طراحي گرديده است. بدين نحو كه ابتدا يك جستجوي نظام مند در پايگاههاي اطلاعاتي معتبر براي بازيابي راهنماهاي مرتبط بين المللي مبتني بر شواهد انجام گرفت. راهنماهاي انتخاب شده توسط دو نفر و به صورت مستقل، با ابزار استاندارد مورد نقادي قرار گرفتند. سرانجام راهنماي انتخاب شده پس از ترجمه به فارسي، در پانل تخصصي مورد بحث و تصويب قرار گرفت. نتايج: از 11 راهنماي بازيابي شده، يك راهنما پس از ارزيابي و بحث در پانل تخصصي انتخاب و بومي سازي گرديد. اين راهنما شامل 5 توصيه براي مداخلات مبتني بر مدرسه است كه به تهيه برنامه هاي عملياتي كمك مي نمايد. هر توصيه شامل سه قسمت به شرح زير مي باشد: گروه هدف، افرادي كه بايد اقدامات را انجام دهند، و اقداماتي كه بايد انجام شود. نتيجه گيري: مداخلات مبتني بر مدرسه براي پيشگيري و كنترل مصرف سيگار در نوجوانان و جوانان موثر شناخته شده اند و با توجه به مستند و مبتني بر شواهد بودن اين راهنما و بومي سازي آن با شرايط كشورمان ايران، مي تواند جهت برنامه ريزي اين مداخلات موثر واقع گردد. واژه هاي كليدي: راهنماي مبتني بر شواهد، پيشگيري از دخانيات، مداخلات مبتني بر مدرسه، سيگار

ABSTRACT Background and Aim: Smoking is one of the most important current problems in the world. It has important adverse effects on children and young people. The majority of people start smoking before the age of 18. School-based interventions can play an essential role in the prevention of smoking. The aim of this study was to provide a national evidence based guideline for school- based interventions for prevention of smoking. Material and Method: We conducted a comprehensive search to find related clinical practice guidelines in recent five years using related databases and websites. Related guidelines were selected and appraised by two independent experts using the Appraisal of Guidelines Research and Evaluation-2 AGREE-2 tool. The selected guidelines were translated into Persian, evaluated and confirmed by the panel of experts. Results: Among 11 guidelines, one with five main recommendations for school based interventions was selected. Each recommendation contained three sections that helped to provide an action plan to prevent smoking, including: "Target population", "People who should take action" and "Actions they should take". Conclusion: School based interventions had been effective for prevention and control of smoking in adolescence. This guideline is evidence based and a well adopted tool. Therefore, it can be a useful guideline for school-based intervention planning. Key words: Practice guideline, Tobacco prevention, School-based intervention, smoking