بررسي عملكرد، اجزاي عملكرد و ميزان اسانس بابونه آلماني با كاربرد ورمي كمپوست و سطوح آبياري مختلف

Survey of Yield, Yield Components and Essential Oil of Matricaria chamomilla L. With Application of Vermicompost and Different Irrigation Levels

بابونه آلماني با نام علمي Matricaria chamomilla L. يكي از مهم ترين گياهان دارويي اسـانس دار اسـت كه از آن در صنايع مختلف داروسازي و آرايشي- بهداشتي استفاده فراواني مي شود. آزمايش در شرايط مزرعه اي به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1392 در منطقه اقليد فارس انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل سه سطح ورمي كمپوست صفر، 5 و 10 تن در هكتار و پنج سـطح آبياري پس از تبخير از تشتك (60، 90، 120، 150 و 180 ميلي متر) بودند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثر اصلي ورمي كمپوست و تنش خشكي بر تعداد شاخه جانبي، تعداد ساقه اصلي و عملكرد گل معني دار بود. مقايسه ميانگين نشان داد كه بيشترين عملكرد گل (50/441 كيلوگرم در هكتار) در پايين ترين سطح تنش خشكي (60 ميلي متر تبخير از تشتك تبخير) به دست آمد. برهمكنش تيمارهاي آزمايش بر ارتفاع، عملكرد زيستي، درصد و عملكرد اسانس معني دار شد. مقايسه ميانگين برهمكنش تنش خشكي و ورمي كمپوست براي درصد اسانس نشان داد كه در سطوح آبياري پس از 60، 150 و 180 ميلي متر تبخير از تشتك تبخير، بيشترين و كمترين درصد اسانس بترتيب مربوط به ورمي كمپوست 10 تن در هكتار و عدم استفاده از ورمي كمپوست بود. براساس نتايج بدست آمده در اين آزمايش مـي تـوان بيان كرد هر چند با كاهش ميزان آب مصـرفي و بـه تبـع آن بروز تـنش خشـكي از عملكـرد گـل در گيـاه بابونـه آلماني كاسته مي شود اما با افزايش مصرف ورمي كمپوست، ميتوان از بـروز اثرات سو تنش خشكي بـر عملكـرد ايـن گيـاه كاسـت.

German chamomile (Matricaria Chamomilla) is one of the most important essential oil bearing plants that its essential oil constituent is used in different medicinal industries. A field experiment was conducted using a split plot design with three replications in Eqlid, Fars, Iran in 2013. The treatments were included three amounts of vermicompost (0, 5 and 10 ton.ha-1) and five drought stress an irrigation after (60, 90, 120, 150 and 180 mm evaporation pan class A). Analysis of variance showed that the main effect of vermicompost and drought stress on the number of branches, number of main stem and flower yield was significant. Comparison of means showed that the maximum flower yield (441.50) was obtained from lowest of drought stress (60 mm evaporation pan class A). Also, analysis of variance showed interaction of treatments on height, biological yield, essential oil and essential oil yield were significant. Comparison of means the interaction between drought stress and vermicompost levels for essential oil percent showed that for the irrigation levels after 60, 150 and 180 mm evaporation from evaporation pan, the highest and lowest essential oil percent was obtained from 10 tons and no application of vermicompost per hectare, respectively. Based on the results of this experiment can be expressed, however, by reducing water consumption, Consequently, the occurrence of drought stress, German chamomile flower yield decreases, but with the use of manure vermicompost (in the highest level of stress), can partially reduce the negative effects of drought stress on plant yield.