نقش كودهاي زيستي و آلي در عملكرد كمي و كيفي سويا (Glycine max L.) رقم ويليامز

The Role of Organic and Biological Fertilizers in Qualitative and Quantitative Yield of Soybean (Glycine max L.) cv Williams

با توجه به اهميت سويا به عنوان يك گياه روغني با ارزش و سازگار با اقليم ايران، اين مطالعه با هدف ارزيابي اثر كودهاي زيستي و آلي بر عملكرد و اجزاي عملكرد سويا رقم ويليامز به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‏هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در بهار سال 1391 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه ياسوج اجرا شد. عامل‏هاي آزمايش شامل پنج سطح كود آلي (10 و 15 تن در هكتار كود گاوي، 5 و 10 تن در هكتار ورمي كمپوست و شاهد بدون كود) و دو سطح كود زيستي (عدم مصرف باكتري و مصرف باكتري برادي ريزوبيوم ژاپونيكوم به اضافه كود فسفات بارور 2) بود. نتايج آزمايش نشان داد كه بيشترين عملكرد دانه و عملكرد روغن در تيمارهاي 15 تن در هكتار كود گاوي (به ترتيب 449 و 102 گرم در متر مربع) و تيمار ورمي كمپوست 5 تن در هكتار (به ترتيب 400 و 6/98 گرم در متر مربع) و بدون مصرف كود زيستي حاصل شد و كمترين عملكرد دانه و عملكرد روغن در تيمار شاهد و بدون كود زيستي بدست آمد. كود ورمي‏كمپوست 10 تن در هكتار نيز باعث كاهش درصد روغن نسبت به تيمار عدم كاربرد كود آلي گرديد. كاربرد كودهاي آلي، تعداد غلاف در بوته، زيست توده، عملكرد دانه، عملكرد روغن، درصد پروتيين و عملكرد پروتيين را افزايش داد. در نهايت نتايج نشان داد كه كاربرد 15 تن در هكتار كود گاوي و 5 تن در هكتار ورمي كمپوست مي‌تواند موجب توليد بيشتر دانه سويا در ياسوج گردد.

Given the importance of soybean oil as a valuable oilseed crop compatible with Iranian climate, this study was conducted to evaluate the effects of biological and organic fertilizers on soybean yield and yield components. A factorial experiment based on randomized complete block design was conducted with three replications in the spring of 2011 in Yasouj, Iran. Experimental factors included five levels of organic fertilizer (10 and 15 t/ha manure, 5 and 10 t/ha vermicompost and control without organic fertilizer) and two levels of bio-fertilizer (lack of bacteria and the use of the Bradyrhizobium japanicum bacterium plus phosphate Barvar 2). The results showed that the highest grain and oil yield were obtained using 15 t/ha manure (449 and 102 g/m2, respectively) and 5 t/ha vermicompost without bio-fertilizers (400 and 98.6 g/m2, respectively) and the lowest were obtained in the control treatment without organic fertilizer. Application of 10 t/ha vermicompost decreased oil content significantly compared to treatment without organic fertilizer. The use of organic fertilizers increased pods per plant, biological yield, grain yield, oil yield, protein percentage and protein yield. Results showed that application of 15 t/ha manure and five t/ha vermicompost can caused higher soybean grain yield in Yasouj.