تاثير تنش شوري بر ميزان فعاليت آنتي اكسيدان ها و رشد گياهچه در ژنوتيپ هاي مختلف گلرنگ

Effect of salt stress on antioxidants activity and seedling traits of Safflower (Carthamus tinctorius L.) genotypes

تنش شوري يكي از مهمترين تنش هاي غير زنده در مناطق خشك و نيمه خشك مي باشد. به منظور ارزيابي اثر تنش شوري بر فعاليت آنزيم هاي آسكوربات پراكسيداز، سوپر اكسيد‌ديسموتاز و رشد گياهچه در ژنوتيپ هاي مختلف گلرنگ، آزمايشي بصورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در سال 1391 در گلخانه دانشگاه صنعتي اصفهان انجام شد. فاكتورهاي آزمايشي شامل شش ژنوتيپ گلرنگ (اراك، اصفهان، خراسان، كوسه C111، AC-stirling و Saffire) و پنج سطح شوري شامل صفر (شاهد)، 50 ، 100، 150 و 200 ميلي مولار نمك طعام بود. نتايج آزمايش نشان داد كه با افزايش شدت تنش شوري ميزان فعاليت هر دو آنزيم (آسكوربات پراكسيداز، سوپر اكسيد‌ديسموتاز) افزايش پيدا كرد كه اين افزايش بسته به ژنوتيپ متفاوت بود. در سطح شوري 200 ميلي مولار، فعاليت اين آنزيم ها(آسكوربات پراكسيداز و سوپر اكسيد ‌ديسموتاز) كاهش پيدا كرده است. در تيمار شاهد، ژنوتيپ اصفهان با ميزان فعاليت هاي آنتي-اكسيداني آسكوربات پراكسيداز، 91جذب بر گرم ماده تر وسوپر اكسيد‌ديسموتاز 16/99 جذب بر گرم ماده تر داراي بيشترين فعاليت و ژنوتيپ AC-Stirling با فعاليت 58 جذب بر گرم ماده تر (آسكوربات پراكسيداز) و 39 جذب بر گرم ماده تر ( سوپر اكسيد‌ديسموتاز) داراي كمترين فعاليت بوده است. همچنين، ژنوتيپ اصفهان از نظر صفات مربوط به رشد گياهچه اي( طول ريشه چه، طول ساقه چه، وزن خشك و تر ريشه چه و ساقه چه) بالاترين و ژنوتيپ AC-Stirling داراي پايين ترين ميزان بودند. به طور كلي، ژنوتيپ اصفهان مي تواند به عنوان يك ژنوتيپ احتمالي سازگار به تنش شوري در برنامه هاي اصلاحي بكار گرفته شود.

Salt stress is one of the major abiotic stresses especially in arid and semi-arid regions. This investigation was conducted to evaluate the effects of the salt stress on Ascorbate Peroxidase (APX) and Superoxide Dismutase (SOD) activities in safflower genotypes based on a factorial experiment as a Completely Randomized Design (CRD) with three replications. The experimental factors included six genotypes of safflower (Arak, Isfahan, Khorasan, C111, AC-stirling and Saffire) and five levels of salinity (zero as control, 50, 100, 150 and 200Mm NaCl). There was a significant difference between genotypes in activity of SOD and APX enzymes under salt stress, with notable superiority of Isfahan genotype than other genotypes. Maximum activity of SOD was 99.16 uni/g Fw for Isfahan genotype in 150 Mm NaCl. In general, it seemed that Isfahan genotype was more tolerant to salinity though, and AC-stirling was the most sensitive genotype. The results showed that Isfahan genotype had the greatest APX activity with 91unit/g FW although; AC-stirling had the lowest content with 58unit/g FW at control treatment. The activity of both enzymes increased with increasing salinity levels, which depended upon genotypes. APX and SOD activity decreased at 200 Mm NaCl concentrations. APX and SOD activity decreased at 200 Mm NaCl concentrations. Analysis of seedling traits showed that, the genotypes of Isfahan and Ac-sterling had the most and the least amounts of measured traits, respectively. In general, Isfahan genotype of safflower could be recommended in salt breeding programs.