مورفوليتولوژي توده الوند و نقش آن در مورفومتري و الگوي شبكه زهكشي

morpho lithology Aalvand intrsive batholit on water networks.

تفاوت‌هاي موجود در سازندهاي زمين‌شناسي ازنظر ليتولوژي (سنگ‌شناسي) و ساختماني، به همراه توپوگرافي و شرايط اقليمي حاكم و تاثير آن بر نحوه گسترش آبراهه‌ها ازجمله مواردي است كه سال‌هاست ذهن پژوهشگران را به خود معطوف نموده است. توده نفوذي الوند، يكي از بزرگ‌ترين توده‌هاي نفوذي در كمربند دگرگوني سنندج - سيرجان است كه يكي از ويژگي‌هاي آن، نفوذپذيري اندك آن است كه در تحليل‌هاي ژيومورفولوژيك براي تبيين فرم و فرايندها ازجمله چهره و الگوي شبكه آب‌ها موردتوجه است. ازآنجاكه بيشترين حجم ارتفاعات الوند را سنگ‌هاي آذرين و دگرگوني تشكيل داده، پژوهشگران بر اين موضوع اتفاق‌نظر دارند كه مقاومت موجود ميان بلورهاي سنگ‌هاي توده الوند در ايجاد ناهمواري‌ها و مقاومت در برابر فرسايش حاكم در منطقه تاثير بسزايي دارد. در مقاله حاضر سعي بر آن است كه با شناسايي خصوصيات ليتولوژي منطقه و اشكال آن، نقش آن در مورفومتري و الگوي شبكه زهكشي بررسي شود. براي دستيابي به اين هدف نقشه‌هاي رقومي توپوگرافي 1:50000، نقشه‌هاي زمين‌شناسي1:100000، مدل رقومي ارتفاعي(DEM) و همچنين تصاويرGoogle Earth استفاده‌شده و تعيين حدود حوضه روي آن‌ها انجام‌شده است و همچنين با استفاده از لايه نوع ليتولوژي ، ترسيم شبكه‌هاي زهكشي با نرم‌افزار Arc Gisانجام شد. پس از مشاهدات مستقيم و غيرمستقيم، از داده‌هاي اقليمي و هيدرومتري ايستگاه‌هاي منطقه براي بررسي ميزان بارش، تغييرات دما و ارتباط آن با ارتفاع در فرايندهاي هوازدگي استفاده و با تعيين نوع ليتولوژي و تيپ اراضي در زير حوضه‌ها، نوع و درجه مقاومت آن‌ها با استفاده از گزارش‌ها و نقشه‌هاي زمين‌شناسي مشخص گرديد. درنهايت با تلفيق نتايج حاصل از اندازه‌گيري و تطبيق آن با ليتولوژي منطقه، و ميزان مقاومت و فرسايش‌پذيري ، الگو و ميزان تراكم آبراهه‌ها در نقاط مختلف منطقه به دست آمد. نتايج نشان مي‌دهند كه به علت حاكميت ليتولوژي سخت و سنگي، تيپ‌هاي ناهموار و گوناگون در قسمت‌هاي بيشتر زير حوضه‌ها غلبه دارند و حساسيت پذيري كم سازندهاي آذرين به فرسايش و استقرار شبكه آبراهه‌اي شاخه درختي منظقه گوياي اين نكته است كه اختلاف عمده‌اي بين الگوي آبراهه‌ها و درجه تراكم آن در منطقه به‌طور عمده در ويژگي‌هاي سنگ‌شناسي و مقاومت آن وجود دارد كه به همراه شرايط آب‌وهوايي چشم‌اندازها و الگوي شبكه زهكشي منطقه را ايجاد كرده‌اند.

Lithology examples of how the development of waterways which has been ground into the minds of researchers is a priority. To the knowledge of how the lithology of the study area, and the difficulty of inertia, the resistance to erosion, drainage pattern of the area is used. The indices of the software ArcGis, a topographic map of 1: 50000 and digital elevation model (DEM) data were extracted and analyzed lithology and drainage area also fled and was used in the calculations. The results compared with field data and hydrometric stations and the water resources and the synoptic stations Yalfani Hamedan, branch 2, dam Complex, solani, Saleh Abad Abad palace Bhadrbyk to identify the position and lithology of the area region were used. different patterns of change in the territorial waters network differences in geological formations of lithology (lithological and structural) with topographic and climatic conditions prevailing in the region